Seⁿ-kiáⁿ-tē

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
(Tùi Chú-kiong choán--lâi)

Seⁿ-kiáⁿ-tē (生囝袋, chú-kiong, 子宮, uterus, womb) sī bó-ê chhī-leng tōng-bu̍t (mammal) ê chú-iàu seng-si̍t khì-koan, i sī an-tah koh êng-ióng phoe-thai he̍k thai-jî ê pōng-sim kin-bah khì-koan. Tī jîn-lūi i sī se-iûⁿ-lî hêng-chōng (pear-shaped) ê kiat-kò·, tn̂g tāi-iok 3 eng-chhùn, pau-koah chú-kiong pún-thé (the body of uterus), chú-kiong té (子宮底), chú-kiong kiap (子宮峽), chú-kiong kún (子宮頸, cervix). Seⁿ-kiáⁿ-tē ē-kha chiap im-tō (vagina), téng-koân siang-pêng liân-chiap seⁿ-kńg (su-nn̄g-koân, fallopian tube). Seⁿ-kiáⁿ-tē ti̍t-chiap iû im-tō chi-chhî, kàn-chiap iû kut-phûn (骨盆, pelvis) lāi-té ê kok cho·-chit lâi kò·-tēng.

Kái-phòa-ha̍k[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Chit-ê seⁿ-kiáⁿ-tē ūi-tì kut-phûn-khiuⁿ lāi, phōng-kong ê pōe-chhek (dorsal) kap thâu-chhek (rostral), ti̍t-tn̂g (rectum) ê bak-chhek (ventral). I hō· kúi-nā tiâu jū-tòa (ligament) lâi pa̍k-sok kò·-tēng. Ū-sin í-gōa, i ê tōa-sè kan-tāⁿ kúi kong-hun na-tiāⁿ.

Seⁿ-kiáⁿ-tē tōa-pō·-hūn sī ki-bah só· chó·-sêng, siāng lāi-té hit têng cho·-chit kiò-chò chú-kiong-lāi-mo̍h (endometrium). Tī tōa-pō·-hūn ê chhī-ni tōng-bu̍t, nā-bô ū-sin chú-kiong-lāi-mo̍h ē chiu-kî-sèng thoat-lo̍k he̍k khip-siu. Tī jîn-lūi lâi-kóng chit ê chú-kiong-lāi-mo̍h thoat-lo̍k ê chêng-hêng tio̍h-sī go̍eh-sìn (menstrual bleeding), it-ti̍t kàu bô seⁿ-io̍k lêng-le̍k ê sî chiah thêng-chí--khí-lâi.

Kong-lêng[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Seⁿ-kiáⁿ-tē chú-iàu ê kong-lêng sī chiap-siū nn̄g-ū-hêng (fertilized ovum) lâi chèng-si̍t (implant) tī chú-kiong-lāi-mo̍h, nn̄g-ū-hêng jiân-āu ùi hoeh-kńg tit-tio̍h êng-ióng. Chit-ê nn̄g-ū-hêng tī hoâi-thāi kòe-têng ē hoat-io̍k tāi-seng choh phoe-thai (embryo), āu--lâi koh hoat-io̍k sêng thai-jî (foetus), jiân-āu chiok-goe̍h chhut-sì.

Pēⁿ-lí[siu-kái | kái goân-sí-bé]

1-kóa seⁿ-kiáⁿ-tē ê pēⁿ:

  • seⁿ-kiáⁿ-tē thoat-sûi (prolapse of uterus)
  • chú-kiong-kún-gâm
  • chú-kiong-gâm
  • ī-ūi hoâi-thāi (ectopic pregnancy)
  • chú-kiong-ki-liû (fibroid)