Sîn-oē

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...

Sîn-oē sī chí bó·-chi̍t-lūi ê kò·-sū, chiah-ê kò·-sū sio̍k tī bô-kâng ê bûn-hoà, tī hiah-ê bûn-hoà lāi-té, ki-pún-siōng sī siong-sìn chiah-ê kò·-sū--ê, koh chiah-ê kò·-sū lāi-té, sī ēng chhiau-chū-jiân ê sū-kiāⁿ he̍k-chiá-sī jîn-bu̍t, lâi kái-soeh ú-tiū, chit sè-kài kap jîn-lūi ê pún-chit, ia̍h-sī seⁿ-sêng tō ū ê hē-hāng. Pí-lūn-kóng:

  • Chit-ê sè-kài sī án-choáⁿ ū--ê?
  • Lâng sī án-choáⁿ ū--ê?
  • Sī án-choáⁿ lâng ē sí?

Sîn-oē--ni̍h bô tiāⁿ-tio̍h ū sîn, khêng-si̍t tī Se-kok ê gí-giân (chhin-chhiūⁿ Eng-gí ê myth), jī-sû pún-sin ê ì-sù hām sîn pēng bô tī-tāi. Nā chún sîn-oē lāi-té ū sîn--chhut-hiān, mā bô-it-tēng sī 1-ê, he̍̍k-chiá-sī chē-chē ê.

Sîn-oē ū-bat tī ta̍k-bîn-cho̍k ê siā-hoē lāi-té, chò chin tiōng-iàu ê chong-kàu kap sìn-gióng ê lō·-iōng. M̄-koh chit-khoán lō·-iōng tī hiān-tāi siā-hoē í-keng tau̍h-tau̍h-á soe-pāi.

Chóng--sī, sîn-oē tī ta̍k-ê bûn-hoà kûn-thé--ni̍h, iû-goân chiâⁿ-chò chhiau-chhoē in su-sióng chin tiōng-iàu ê chu-liāu, tī bûn-hoà jîn-lūi-ha̍k kap Bîn-sio̍k-ha̍k téng-téng ê ha̍k-kho lāi-té, koh ē chìn-chi̍t-pō· khì chò bûn-hoà chi-kan ê sîn-oē pí-kàu (pí-kàu sîn-oē-ha̍k), pí-lūn Ná-a ê toā-chûn kap chò-toā-chúi, tī chin chē bûn-hoà kûn-thé--ni̍h lóng ū sio-siâng ê kò·-sū, ha̍k-chiá tō ē khì gián-kiù khoàⁿ bô-kâng ê cho̍k-kûn tiong-kan sī m̄-sī ū sím-mi̍h khoán ê chih-chiap.

Gián-kiù sîn-oē ê ha̍k-kho chú-iàu sī sîn-oē-ha̍k, koh chong-kàu-ha̍k, le̍k-sú-ha̍k, bîn-cho̍k-ha̍k, bûn-hoà jîn-lūi-ha̍k hām bûn-ha̍k, mā lóng kā i tòng-chò gián-kiù ê tùi-siōng chi-it.