Andô Rikiti

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Ando͘ Likichi
Kán-le̍k
Siⁿ-ji̍t 1884 nî 4 goe̍h 3 ji̍t
Sí-bông 1946 nî 4 goe̍h 19 ji̍t
Hòe-sò͘ 62 hòe
Chhut-seng tōe Ji̍t-pún ê kî-á Miyagi-koān Sian-tâi chhī
Tâi-oân chóng-tok
Kai-kip Lio̍k-kun tāi-chiòng
Chiūⁿ-jīm chêng chit-bū

Lio̍k-kun kàu-io̍k chóng-kàm

Tē-gō͘-su thoân-tiúⁿ

Tâi-oân-kun su-lēng-koaⁿ
Chiūⁿ-jīm 1944 nî 12 goe̍h 30 ji̍t
Sià-jīm 1945 nî 10 goe̍h 25 ji̍t
Chāi-jīm sî-kan 11 kò͘ goe̍h
Sià-jīm āu chit-bū Tī Siōng-hái ka-ga̍k chū-sat
Chêng-jīm Hasegawa Kiyosi
Āu-jīm

Andô Rikiti (安藤 利吉, あんどう りきち), Ji̍t-pún lio̍k-kun kun-jîn. Tē 19 ê, iā-sī chòe-āu chi̍t-ê Tâi-oân Chóng-tok.

Chhut-sin[siu-kái | kái goân-sí-bé]

1884 nî (Bêng-tī 17 nî) 4 goe̍h 3 ji̍t chhut-sì tī Miyagi-koān Sendai chhī (宮城県仙台市). Chòe-koân kai-kip sī lio̍k-kun tāi-chiòng. I sī Miyagi koān Tē-jī Tiong-hak-hāu tē-it kài、Lio̍k-kun Sū-koaⁿ Ha̍k-hāu 16 kî、Lio̍k-kun Tāi-ha̍k 26 kî chhut-sin。

Keng-le̍k[siu-kái | kái goân-sí-bé]

1944 nî 4 goe̍h, tam-jīm Tâi-oân-kun su-lēng-koaⁿ ê Andô Rikiti tī Tâi-pak Thn̂g-gia̍p Liân-ha̍p hōe-koán iau-chhiáⁿ Tâi-pak tiōng-iàu ê Ji̍t-pún-lâng chū-hōe. Kî-tiong ū kúi-nā-ê Kok-chhek Hōe-siā hū-chek-jîn, sin-bûn gia̍p-chiá, Tâi-pak Tè-tāi kàu-siū. I tī chū-hōe tiong só͘ hoat-piáu ê ián-káng ín-khí hong-pho. I kóng:

'Taⁿ tú-tú-sī giām-siu le̍k-jīm chóng-tok tī-lí sêng-chek-toaⁿ ê sî-chūn loh. Nā-chún ū tit-tio̍h bîn-sim, tī te̍k-kun teng-lio̍k tì-kàu choân-tó chiàn-tiûⁿ-hòa ê sî, Tâi-oân tông-pau eng-kai ē hām hông-kun ha̍p-chok, kah te̍k-kun teng-lio̍k pō͘-tūi piàⁿ-sí kau-chiàn chiah-tio̍h. Chin-chiàⁿ ê hông-bîn-hòa eng-kai ài án-ne chiah sī tio̍h. Bān-it nā-sī tò-hoán.....Í góa kò-jîn ê khòaⁿ-hoat, iá m̄-káⁿ tùi Tâi-oân tông-pau kià-thok choa̍t-tùi ê sìn-jīm......'

Chit-ê ián-káng lāi-iông cháu-siat liáu-āu, ín-khí chóng-tok-hú í-kip chóng-tok Hasegawa Kiyosi pún-lâng chin-tōa ê put-boán. Hasegawa Kiyosi tī pòe-kò goe̍h āu tio̍h ka-kī sî-tiāu chóng-tok chit-bū. Iû Andô Rikiti chiap-jīm.

1944 nî 12 goe̍h 30 ji̍t, Andô Rikiti chiap-jīm tē-19 ūi Tâi-oân chóng-tok. Tng-sî chiàn-sū í-keng liân-sòa kúi-nā-nî, bu̍t-chu chin khiàm-khòe, só͘-í, koán-chè chin giâm-keh. 1945 nî 3 goe̍h si̍t-si kiông-chè cheng-peng.

8 goe̍h 15 ji̍t, Ji̍t-pún Thian-hông hoat-piáu chiàu-su soan-pò͘ tâu-hâng. Tān-sī chit-phiⁿ chiàu-su tī Tâi-oân in-ūi put-bêng goân-in bān chi̍t-kang, iah tio̍h-sī tī 8 goe̍h 16 ji̍t chiah kong-pò͘. Andô Rikiti ah chiàu-su, khan-sia̍p pau-koa Ko͘ Chìn-hú (辜 振甫) chāi-lāi ê 1945 Tâi-oân To̍k-li̍p sū-kiāⁿ.

Sí-bông[siu-kái | kái goân-sí-bé]

1945 nî, Ji̍t-pún tâu-hâng, 10 goe̍h 25 ji̍t, Andô Rikiti tāi-piáu Tâi-oân chóng-tok-hú i-ki̍p chai-Tâi ji̍t-kun, tī Tâi-pak-chhī kong-hōe-tn̂g (hiān-sî ê Tiong-san-tn̂g) hiòng Tâi-oân-séng Hêng-chèng tiúⁿ-koaⁿ Tân Gî (陳儀) chhiam-sú hâng-su, tam-jīm 'Tâi-oân Tē-khu Ji̍t-pún Koaⁿ-peng Siān-hiō Liân-lo̍k-pō͘ Pō͘-tiúⁿ', chú-chhî î-kau sū-hāng, phòe-ha̍p chip-hêng khián-hoán Ji̍t-kun kap Ji̍t-pún-lâng.

1946 nî (Chiau-hô 21 nî) , Tiong-kok í Chiàn-hoān chōe-miâ tāi-pó͘ i, sàng-khì Tiong-kok chiap-siū kun-hoat sím-phòaⁿ, 4 goe̍h 19 ji̍t tī Siōng-hái ka-ga̍k iōng-to̍k chū-sat.

Nî-phó͘[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  • 1901 nî (Bêng-tī 34 nî) 3 goe̍h Miyagi-koān Tē-jī Tiong-hak-hāu pit-gia̍p.
  • 1904 nî (Bêng-tī 37 nî) 10 goe̍h Lio̍k-kun Sū-koaⁿ Ha̍k-hāu pit-gia̍p. (16 kî)

11 goe̍h Pō͘-peng siáu-ùi, Pō͘-peng tē-sì liân tūi-hù

  • 1907 nî (Bêng-tī 40 nî) 12 goe̍h Pō͘-peng tiong-ùi.
  • 1913 nî (Tāi-chèng 2 nî) 11 goe̍h Pō͘-peng tāi-ùi.
  • 1914 nî (Tāi-chèng 3 nî) 11goe̍h Lio̍k-kun Tāi-ha̍k pit-gia̍p. (26 kî)
  • 1915 nî (Tāi-chèng 4 nî) Pō͘-peng tē-50 liân-tūi tiong tūi-tiúⁿ
  • 1916 nî (Tāi-chèng 5 nî) 2 goe̍h Lio̍k-kun ki-su̍t sím-cha pō͘-hù (kun-sū tiau-cha úi-goân)
  • 1919 nî (Tāi-chèng 8 nî) 1 goe̍h - 1921nî (Tāi-chèng 10 nî) 9 goe̍h chū-chāi Eng-kok.
  • 1920 nî (Tāi-chèng 9 nî) 8 goe̍h Pō͘-peng Siàu-chò・Hô-pêng tiâu-iok si̍t-si úi-goân. (chū-chāi Au-chiu )
  • 1923 nî (Tāi-chèng 12 nî) 4 goe̍h chhan-bô͘ pún-pō͘ goân.
  • 1924 nî (Tāi-chèng 13 nî) 7 goe̍h kiam Lio̍k-tāi kàu-koaⁿ.

8 goe̍h Pō͘-peng tiong-chò.

  • 1925 nî (Tāi-chèng 14 nî) 8 goe̍h Ìn-tō͘ chū-chāi bú-koaⁿ
  • 1927 nî (Chiau-hô 2 nî) 4 goe̍h chhan-bô͘ pún-pō͘ goân.
  • 1928 nî (Chiau-hô 3 nî) 3 goe̍h Pō͘-peng tāi-chó͘ , pō͘-peng tē13 liân tūi-tiúⁿ.
  • 1930 nî (Chiau-hô 5 nî) 3 goe̍h tē5 su-thoân chhan-bô͘-tiúⁿ.
  • 1931 nî (Chiau-hô 6 nî) 3 goe̍h Lio̍k-kun-séng Kun-bū-kio̍k peng-bū khò-tiúⁿ.
  • 1932 nî (Chiau-hô 7 nî) 5 goe̍h Eng-kok tāi-sài-koán hù bú-koaⁿ.

8 goe̍h Lio̍k-kun siàu-chiòng

  • 1934 nî (Chiau-hô 9 nî) 5 goe̍h chhan-bô͘ pún-pō͘ hù.

12 goe̍h pō͘-peng tē-1 lí thoân-tiúⁿ.

  • 1935 nî (Chiau-hô 10 nî) 8 goe̍h Lio̍k-kun Toiama (戸山) ha̍k-hāu hāu-tiúⁿ.
  • 1936 nî (Chiau-hô 11 nî) 4 goe̍h tē 5 to̍k-li̍p siú-pī-tūi su-lēng-koaⁿ・Lio̍k-kun tiong-chiòng.
  • 1937 nî (Chiau-hô 12 nî) 8 goe̍h kàu-io̍k chóng-kàm-pō͘ pún-pō͘-tiúⁿ
  • 1938 nî (Chiau-hô 13 nî) 2 goe̍h kàu-io̍k chóng-kàm

5 goe̍h tē-5 su thoân-tiúⁿ. 11 goe̍h tē-21 kun su-lēng-koaⁿ

  • 1940 nî (Chiau-hô 15 nî) 2 goe̍h Lâm Chi-ná hong-bīn kun su-lēng

10 goe̍h chhan-bô͘ pún-pō͘ hù. 12 goe̍h thāi-bēng.

  • 1941 nî (Chiau-hô 16 nî) 1 goe̍h ū-pī e̍k.

11 goe̍h chiau-chip・Tâi-oân-kun su-lēng-koaⁿ

  • 1944 nî (Chiau-hô 19 nî) 1 goe̍h Lio̍k-kun tāi-chiòng

9 goe̍h tē 10 hong-bīn kun su-lēng-koaⁿ 12 goe̍h kiam Tâi-oân Chóng-tok

Chêng-jīm:
Hasegawa Kiyosi
Chāi-jīm sî-kî

1944 nî12 goe̍h 30 ji̍t1945 nî10 goe̍h 25 ji̍t

Āu-jīm:
-----