Chìn-kang-chhī

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...

Chìn-kang-chhī (晉江市), Tiong-kok Hok-kiàn Choân-chiu kóan-ha̍t ê chi̍t-ê kōan-kip-chhī.

Hok-kiàn Choân-chiu Chìn-kang-chhī

Tē-lí[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Chìn-kang-chhī tiàm-tī Hok-kiàn-séng tang-lâm-pō· ê hái-kîⁿ, Chìn-kang (Hok-kiàn tē-3 tōa ê khe) hā-iû óa lâm-pêng ê só·-chāi, cho̍at-tùi tē-lí hong-ūi sī tòa-leh pak-úi 24°30′44″~24°54′21″, tang-keng 118°24′56″~118°41′10″ chi-kan.

Chìn-kang-chhī óa-soaⁿ khò-hái, tang-pak-pêng sī Chôan-chiu-oan, chiàⁿ-tang-pêng sī Chio̍h-sai-chhī, tang-lâm sī Tâi-ôan-hái-kiap, sai-pak phian sai hām Lâm-oaⁿ-chhī sio-chiap, siōng lâm-pêng kah Chôan-chiu chhī-khu liâm chòe-chi̍t-ē. Chôan-chhī thó·-tē bīn-chek beh óa 722 km².

Chìn-kang kéng-lāi siōng kôan ê soaⁿ, hō·-chòe Chí-bō-soaⁿ, hái-po̍at 517.8 kong-chhioh. Hái-hōaⁿ-sòaⁿ tn̂g--ta̍t 110 km, tng-tē khì-hāu sio̍k-î lâm-a-jia̍t-tài hái-iû-hêng kùi-hong khì-hāu, múi nî pêng-kun khì-un liōng-kî-iok 20.5 ℃, kàng-hō·-liōng ta̍t-kàu 911.7~1231 kong-lî. Chôan-chhī ê sim-lîm hok-khàm-lu̍t sī 20.2%.

Jîn-kháu[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Chóng jîn-kháu tú-hó chhiau-kòe 100 bān, kî-tiong Hôe-cho̍k liōng-kî-iok 1.8 bān, Bóan-cho̍k chiâⁿ-chheng lâng chó-iū, chhun--ê lóng-chóng sī Hàn-cho̍k. Tē-hng gú-giân sī Bân-lâm-gú.

Chìn-kang-chhī sī Tiong-kok chhut-miâ ê kiâu-hiong, hiān-chú-sî tī chôan-kiû 50-gōa ê kok-ka kah tē-khu tang-tiong, lóng-chóng ū 200-gōa bān Hôa-kiâu chó·-ke sī Chìn-kang. Che í-gōa, Chìn-kang iū-koh sī Tâi-ôan Hō-ló cho̍k-kûn khah chú-iàu chó·-ke chi-it.

Hêng-chèng khu-ōa[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Hiān-chú-sî Chìn-kang-chhī ū 6-ê koe-tō pān-sū-chhù kah 13-ê tìn.

Le̍k-sú[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Le̍k-sú kì-chài, Chôan-chiu chit-ê só·-chāi, siōng chá ū jîn-lūi o̍ah-tōng sī kū-lī hiān-taⁿ iok-lio̍k 7000 nî í-chêng. Chôan-chiu sī le̍k-sú bûn-hòa bêng-siâⁿ, kàu-kah Tông-tiâu ê sî-tāi, chiah khai-sí ū tāi-liōng ê Tiong-gôan Hàn-jîn lo̍h-lâm lâi chit-tah khai-khún. Kó·-chá ê Chôan-chiu, ôan-á ū chi̍t-chām kiò-chòe "Chìn-kang". Tiong-kok Kiōng-sán-tóng tī Tāi-lio̍k kiàn-kok liáu-āu bô lōa kú, Chìn-kang-kōan ê kōan-tī to̍h ùi chit-chūn ê Chôan-chiu-siâⁿ poaⁿ-khì tī Chhiⁿ-iûⁿ-tìn (青陽鎮). 1978 nî koh àn Chìn-kang-kōan pun chhut-lâi 4 ê hiuⁿ-tìn, chó·-chiâⁿ hiān-chú-sî ê Chio̍h-sai-chhī. 1992 nî, Chìn-kang-kōan kóe-miâ Chìn-kang-chhī.

Bûn-hòa[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tông, Sòng ê sî-tāi, Chìn-kang sī sè-kài "hái-siōng si-tiû chi-lō·" ê khí-tiám, hit-tong-sî Chôan-chiu sī "tang-hong tē-it tōa káng", tùi gōa chúi-lō· kau-thong kah bō·-e̍k chiâⁿ hôan-bâng, chē-chē sè-kài kok só·-chāi ê seng-lí-lâng kah chong-kàu jîn-sū lâi chit-tah thàn-chia̍h, phah-piàⁿ. In-ūi án-ne, Chôan-chiu chāi-tōe ê bûn-hòa mā chōe-chió siū-tio̍h gōa-lâi bûn-hòa ê éng-hiáng, chú-iàu thé-hiān tī chong-kàu kah kiàn-tiok hong-bīn.

Chìn-kang-chhī kéng-lāi ê bêng-sèng kó·-chek ē-sái kóng ba̍t-ba̍t-sī, chhī-kip í-siōng ê bûn-bu̍t pó-hō· tan-ūi kah chū-jiân pó-hō·-khu ū 71 ê, kî-tiong Chháu-am-sī (草庵寺) sī kok-ka tiōng-tiám bûn-bu̍t pó-hō· tan-ūi, mā sī tong-kim sè-kài siōng pó-chûn kah siōng-kài ôan-chéng ê Mô·-nî-kàu ûi-chí. Kok-ka bûn-bu̍t pó-hō· tan-ūi iáu-koh ū Oaⁿ-pêng-kiô (安平橋) kah Liông-san-sī. Che í-gōa, Chhim-hō· Hái-té Sim-lîm Kó·-jiah (深滬海底森林古跡), sī kok-ka-kip ê chū-jiân pó-hō·-khu, sī sè-kài kî-thaⁿ só·-chāi tiám teng-á-hóe ā bô-tè-chhōe ê hó kong-kéng.

Tī Chìn-kang-chhī, sì-kòe lóng ē-tàng kám-siū tio̍h Bân-lâm tē-hng bûn-hòa ê bī-le̍k. Lâi chit-tah thit-thô ê lâng-kheh, put-kóan-sî ē-tàng thiaⁿ-tio̍h kó·-ló ê Chôan-chiu Bân-lâm-gú, ē-tàng him-siúⁿ lâm-kóan im-ga̍k, ka-lé-hì, ko-kah-hì, pò·-tē-hì, lê-hn̂g-hì chiah-ê bô-kâng hong-keh ê Bân-lâm im-ga̍k hì-kio̍k.

Keng-chè[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tiong-kok Tāi-lio̍k si̍t-hêng kái-kek khai-hòng chit-hāng keng-chè chèng-chhek liáu-āu, Chìn-kang-chhī to̍h chhiong-hun khip-ín kah lī-iōng hái-gōa Hôa-kiâu ê keng-chè le̍k-liōng, hē-la̍t piàⁿ keng-chè kiàn-siat. Chìn-kang ê keng-chè kiàn-siat ū ka-kī ê te̍k-sek, tī Tiong-kok kok-lāi, hō·-lâng khòaⁿ-chòe "sù-tāi bô·-sek" chi-it. Chêng 1990 nî-tāi khai-sí, Chìn-kang-chhī ê chong-ha̍p keng-chè si̍t-la̍t to̍h sio-liân-sòa kúi-nā-nî tī chôan-kok pâi thâu-chêng, tī Hok-kiàn pâi thâu-miâ. 2001 nî, Chìn-kang-chhī ê "siā-hōe keng-chè chong-ha̍p chí-sò·" tī chôan-kok 100 ê "siōng-kài hoat-ta̍t kōan" tang-tiong pâi tē-13 ūi, "keng-chè ki-pún kēng-cheng-la̍t" pâi tē-6 ūi. 2002 nî, chôan-chhī si̍t-hiān GDP chóng-gia̍h chhiau-kòe 330 ek kho· Jîn-bîn-pē; kang-gia̍p kah lông-gia̍p chóng-gia̍h chhiau-kòe 566 ek kho·; hiuⁿ-tìn khì-gia̍p chóng sán-ti̍t ta̍t-kàu 640 ek kho·; chèng-hú châi-chèng siu-ji̍p tu̍t-phò 20 ek kho· Jîn-bîn-pē, kî-tiong ū 6-ê hiuⁿ-tìn châi-chèng siu-ji̍p chhiau-kòe 1 ek.

Gōa-pō· liân-kiat[siu-kái | kái goân-sí-bé]