Chin Iâ-so͘ Kàu-hōe

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Pún-chiuⁿ sī sio̍k-î Ki-tok-kàu
hē-lia̍t ê chi̍t-ê pō·-hūn

Ki-tok-kàu Le̍k-sú
Iâ-so͘ Ki-tok
Cha̍p-jī ê Sù-tô·
Tong-hong Kéng-Kàu
Tang-sai Kàu-hōe ê hun-lia̍t
Si̍p-jī-kun ê Tang-cheng
Chong-kàu ê Kái-kek

Ki-tok-kàu ê Sîn-ha̍k
Ki-tok-kàu ê Chông-pài
In-tián · Kiù-in
San-siōng ê Kàu-hùn
Si̍t-chāi ê hok-khì
Chú ê Kî-tó-bûn
Cha̍p-tiâu-kài
Sèng-lêng
Tháu-pa̍k sîn-ha̍k

Ki-tok-kàu ê Lé-chiat
Sé-lé
Sèng-chhan-lé

Ki-tok-kàu ê Sèng-keng
Kū-iok Sèng-keng
Sin-iok Sèng-keng
Âng-phoê Sèng-keng

Ki-tok-kàu ê Cheh-ji̍t
Sèng-tàn-cheh
Sèng-tàn Ló-jîn
Koh-oa̍h-cheh

Ki-tok-kàu ê Kàu-phài
Tang-chèng-kàu
Thian-chú-kàu
Iâ-so·-hōe
Tō-bêng-hōe

Ki-tok-sin-kàu
Bí-kok Kong-lí-hōe
Bí-kok Kui-chèng Kàu-hōe
Eng-kok Kok-kàu
An-hioh-ji̍t Hōe
Tâi-oân Ki-tok Tiúⁿ-ló Kàu-hoē

Gō·-sûn-chat Kàu-phài
Sù-tô·-sìn-sim-hoē
Sîn-tiàu-hōe
Sîn ê Kàu-hoē
Chin Iâ-so· Kàu-hōe

Siū chèng-thóng kàu-hōe kheh-che̍h
Iâ-hô-hoa Kiàn-chèng-jîn
Iâ-so· Ki-tok Āu-kî Sèng-tô· Kàu-hōe
Sin-iok Kàu-hōe
Thóng-it Kàu-hōe

讀無白話字?請看Talk:Chin_Iâ-so͘_Kàu-hōe.

Chin Iâ-so͘ Kàu-hōeKi-tok-sin-kàu Gō͘-sûn-chat ūn-tōng ê chi̍t-ê hun-chi. Iû Tiong-kok lâng Tiuⁿ Lêng-seng, Gūi Pó-lô kah Tiuⁿ Pa-ná-pa chhòng-sí î kong-gôan 1917 nî, tī Tiong-kok Pak-kiaⁿ siat-li̍p ê kàu-hōe. Chit ê kàu-hōe ê bo̍k-phiau sī beh "chín-kiù bān bîn" ê Chin Hok-im thôan-piàn sè-kài, thang giâⁿ-chih Iâ-so͘ chài lâi. Hiān-chāi hun-pò͘ tī Tâi-oân, Sin-ka-pho, Hiong-káng, Ji̍t-pún, Hân-kok kah Tiong-kok kok-tē. Chit ê kàu-hōe bô khèng-chiok Sèng-tàn-cheh kah Koh-oa̍h-cheh. Chit ê hōe sī khip-chhú jī-cha̍p sè-kí chho͘ ùi Bí-kok thôan-ji̍p ê An-hioh-ji̍t Hōe, Sù-tô͘ Sìn-sim Hōe kah Sîn-tiàu-hōe téng-téng kàu-phài ê bó͘-chióng kàu-gī. Tî-liáu sìn-hōng Sèng-keng, chun-siú Cha̍p-tiâu-kài, siú pài-la̍k chò an-hioh-ji̍t, hêng sèng-chhan hō͘ sìn-tô͘ hō͘-siong sóe-kha téng lé-gî í-gōa, in kiông-tiāu sìn to̍k-it-chin-sîn, hóan-tùi saⁿ-ūi-it-thé. Siū-sóe sî-chūn pit-su bīn-hiàng-ē kui sin-khu chìm-ji̍p chúi-tiong; hōe-iàu kóng hong-giân (kóng lêng-giân); khò kóaⁿ-kúi kî-tó tī-pēⁿ, put iân-i ho̍k-io̍h. Lé-pài sî-chūn, in iàu sìn-tô͘ hā-kūi kap tông-siaⁿ kî-tó, he̍k-sī chhiùⁿ lêng-koa kah thiàu lêng-bú.

Cha̍p-tōa Sìn-tiâu:

  1. Sìn Iâ-so͘: Sìn Iâ-so͘ sī tō-chhiâⁿ jio̍k-sin, ûi chín-kiù chōe-jîn tāi-sí tī Si̍p-jī-kè chiūⁿ, tē-saⁿ thiⁿ ho̍k-o̍ah, seng thiⁿ; i-sī jîn-lūi ê ûi-it chi kiù-chú, thiⁿ-tē chi chú-cháiⁿ, to̍k-it-chin-Sîn.
  2. Sìn Sèng-keng: Sìn Sin-iok Sèng-keng kah Kū-iok Sèng-keng sī Sîn só khé-sī, ûi chèng-bêng chin-tō ê ûi-it ê kin-kì, kah sìn–tô seⁿ-o̍ah ê chún-chek.
  3. Sìn Chìm-lé: Sìn chúi-chìm sī sià-chōe tiông-seng ê tián-lé, pit-su iû í-keng siū chúi-lêng jī-chìm-chiá, hōng chú Ia-so͘ sèng-miâ, tī o̍ah-chúi tiong kā siū-chìm-chiá û-í kē-hā thâu ê chôan-sin-khu chìm-lé.
  4. Sìn Sèng-lêng: Sìn siū Sèng-lêng ê chìm sī tit-tio̍h Thian-kok ki-gia̍p ê pîn-kì, pēng-í kóng hong-giân ûi siū Sèng-lêng ê bêng-chèng.
  5. Sìn Sèng-chhan-lé: Sìn Sèng-chhan-lé sī ūi-tio̍h kì-liām chú ê sí, tông-niá chú-bah, chú-hoeh, kah chú liân-ha̍p, e-tàng tit-tio̍h éng-seng, tī bo̍at-ji̍t ho̍k-o̍ah ê tián-lé. Ài sî-siông kí-hêng, tān-sī pit-su iōng chi̍t-ê bô-kàⁿ piáⁿ ki̍p phû-tô chiap kí-pān ê.
  6. Sìn An-hioh-ji̍t: Sìn An-hioh-ji̍t (lé-pài-la̍k) sī Sîn sù-hok ê ji̍t. Tān-sī ài tī in-tián chi-hā kì-liām chhòng-chō ki̍p kiù-sio̍k ê in, pēng phàn-bōng lâi-sè éng-óan an-hioh jî chun-siú ê.
  7. Sìn Tit-kiù: Sìn tit-kiù sī pún hohⁿ–in, iā-sī in-tio̍h sìn. Tān-sī pit-su i-khò Sèng-lêng tui-kiû sèng-kiat, si̍t-chiān keng-hùn, kèng-ùi Sîn hô ài-jîn.
  8. Sìn Chòe-āu Sím-phòaⁿ: Sìn chú Iâ-so pit-tēng î sè-kài bo̍at-ji̍t, chiông thian kàng-hā lâi-lîm, sím-phòaⁿ bān-bîn; gī-jîn ē-tit éng-seng, ok-lâng cho-siū éng-hêng-ho̍at.
  9. Sìn Kàu-hōe: Sìn pún-hōe sī Iâ-so Ki-tok chià-tio̍h bóan-hō Sèng-lêng só siat-li̍p, ûi ho̍k-heng sái–tô sî-tāi ê chin kàu-hōe.
  10. Sìn Sóe-kha-lé: Sìn Sóe-kha-lé sī kah chú ū-hūn, í-ki̍p kàu-hùn siong-ài, sèng-kiat, khiam-pi, ho̍k-sāi, jiâu-sù ê tián-lé. Tùi múi chi̍t-ê siū-chìm-chiá, lóng-ài hōng chú Ia-so͘ sèng-miâ kā-û Sóe-kha it-chhù, chì-î pí-chhú Sóe-kha, pit-iàu sî-sī khó-hêng.

Tī Tâi-ôan ê Thôan-kàu Le̍k-sú[siu-kái | kái goân-sí-bé]

1925 nî Tiong-kok-lâng Tiuⁿ Pa-ná-pa, Koeh To-má, Lîm Se-lá téng-téng kàu Ē-mn̂g, Chiang-chiu téng ê tē-khu khì thôan-tō. Tī Ji̍t-pún Sî-tāi, ū Tâi-ôan-lâng kah tì-sek chheng-liân N̂g Tiâⁿ-chhong, N̂g Tiâⁿ-chhiau, Tiuⁿ Sat-khia, Ông Iâ-lī-bí téng lâng tī Hok-kiàn-séng ê Hok-chiu; kap Ngô͘ Tō-gôan tī Ē-mn̂g, sian-hō͘ sìn Iâ-so͘ kah kui-ji̍p Chin Iâ-so͘ Kàu-hōe.

Pêⁿ-tē Kàu-hōe ê Sèng-kang[siu-kái | kái goân-sí-bé]

In Sé-lé í-āu bô kú chiū tit-tō Sèng-lêng, nái siong-gī Tâi-ôan ê thôan-tō kang-chok. Gôan-sian iû n̂g Iok-su-a chāi 1925 nî chhiu-thiⁿ óng-hôe Tâi-ôan, tī kò͘-hiong Chiong-hòa Sòaⁿ-se hiòng kî-thaⁿ Tiúⁿ-ló-hōe ê chhin-chhek chèng-tō.

1926 nî Saⁿ-go̍eh Nn̄g-ji̍t iân-iû n̂g Tiâⁿ-chhiau, Ngô͘ Tō-gôan, Ông Iâ-lī-bí téng lâng tài-niá Tiuⁿ Pa-ná-pa, Koeh To͘ -má, Ko Lō͘-ka, Tîn Gôan-khiam téng thôan-tō jîn iû Ē-mn̂g tah chûn té Tâi-ôan. Chāi-sian tī Sòaⁿ-se hiong-chhoan cha̍p-gō͘ tiuⁿ-lôe, kah Ún-á chhoan kí-pān siú-chhù ê pò͘-tō tāi-hōe. In Cha̍p-ji̍t tī cha̍p-gō͘ tiuⁿ-lôe kí-hêng tē it-chhù ê chìm-lé, kiōng-ū 62 miâ siū-sé.

Sûi-hiō kàu Tâi-lâm pò͘-tō, pēng-chhiáⁿ hun-chhut nn̄g ê pan; chi̍t-pan chûn-liû tī Tâi-lâm-chhī, lēng it-pan lâng kàu Gû-thiau-oaiⁿ khui-pān pò͘-tō hōe, cha̍p-poeh ji̍t ū 27 miâ siū-sé.

Sì-go̍eh Nn̄g-ji̍t in kàu Chheng-chúi kè-sio̍k pò͘-tō, gō͘-ji̍t chì-î Lo̍k-liâu ū cha̍p-it miâ siū-chìm. Chi-āu in chóan-óng Tâi-pak-khu pò͘-tō nn̄g thiⁿ, chiong-î cha̍p-jī ji̍t kiat-sok chit-kái ê thôan-tō kang-chok. Iû-chāi Ke-lâng tah-chûn tńg-thâu hôe tāi-lio̍k.

Soaⁿ-tē Thôan-tō ê Le̍k-sú[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Ji̍t-kì-sî-tāi ê sî-chūn, Goán Tâi-ôan tông-pau khoat-ho̍at sìn-gióng ê chū-iû, in-chhú tī thôan-tō kang-chok chiūⁿ, pōe-chēng khùn-lân. tān-sī Sîn ê tō-lí bô phōe khún-páng. Hok-im khiok-sī lêng tī tāng-tāng ê khún-páng tiong-kan, thôan-piàn Soaⁿ-tē koh-iūⁿ ê pō͘-lo̍k kah chín-kiù tông-pau, hián-bêng hô thôan-iông Chú Iâ-so͘ ê miâ.

Hoa-liân-kōan: Hoa-liân Siù-lîm-hiong Hù-sè-chhoan ê Chhân-saⁿ-to cho̍k-tiúⁿ (In sī sio̍k-î Thài-ló͘-koh cho̍k), in-ūi hō-hōan giâm-tiōng ê hì-pēⁿ. I keng-le̍k kong-li̍p ê i-īⁿ tān-sī bô-hāu. Iû-lâi Hoa-liân kàu-hōe ê Ngô͘-chio̍h-liân hiaⁿ-tî-á kài-siāu sìn Iâ-so͘ . I khì sé-lé jî-āu tāng-pēⁿ tit-tio̍h chhoan-jú. Chhin-chhek, chhoan-bîn, ba̍k-tó͘ si̍t-chêng, siòng-kè chiap-siū hok-im.

Cho͘-chit kah Kàu-bū ê Khài-hóng[siu-kái | kái goân-sí-bé]

“Sîn-chèng bîn-chú chè-tō͘” chiū-sī in kàu-bū tī-lí ê chú-chí. Kin-kì Ko-lîm-to Chiân-su saⁿ-chiuⁿ jī-cha̍p-it kàu jī-cha̍p-saⁿ chat, hun-ûi SînKi-tok ─ Sìn-tô͘ ─ kang-lâng ê chhiòng-sòaⁿ koan-hē. Sîn kap Ki-tok sī chāi sìn-tô͘ chi chhiūⁿ, hián-sī-chhut Sîn-chèng chè-tō͘. Kang-lâng (tiúⁿ-ló, chip-sū, thôan-tō-chiá) tī sìn-tô͘ chi-hā, piáu-bêng bîn-chú chè-tō͘. Chin Iâ-so͘ Kàu-hōe ê sìn-tô͘ pí-chhú í hiaⁿ-tî chí-mōai-á chheng-ho͘ , tān-sī bô͘ chheng thôan-tō-chiá ûi bo̍k-su.

Gōa-pō͘ liân-kiat[siu-kái | kái goân-sí-bé]