F-16 chiàn-sún chiàn-tiò-ki

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
F-16 tsèn-sún tsèn-tiò ki
Aerial view of jet aircraft, carrying cylindrical fuel tanks and ordnance, overflying desert
Tsi̍t-tsiah USAF F-16C teh 2008-nî pue-kuè Iraq ê sua-bo̍k.
Luī-hîng To-iōng-tôo tsèn-ki, Tsè-khong tsèn-tàu-ki
Kok-tsi̍k Bíkok
Tsè-tsō siong GD kong-si (1974-1993)
Lockheed kong-si (1993-bo̍k-tsên)
Siú-pue 1974 nî 1 goe̍h 20 ji̍t;​ 50 nî í-chêng​ (1974-01-20) (kè-uē-guā)
1974 nî 2 goe̍h 2 ji̍t;​ 50 nî í-chêng​ (1974-02-02) (kuan-hong-ê)
Tsōng-thài Ho̍k-i̍k tiong
Khí-tshoo iōng-tsiá Bíkok Khong-kun (USAF)
25 kî-thañ iōng-tsiá (tsham-ua̍t operators page)
Sing-sán kî-kan 1973–2017, 2019–bo̍ktsên[1]
Sing-sán ki-sòo 4,604 (2018-nî 6-gue̍h)[2][3]
Ên-sin ki-tsióng X-62 VISTA tsèn-tàu-ki [en]
Huat-tén ki-tsióng

F-16 tsèn-sún tsèn-tiò ki (ing-gú: General Dynamics F-16 Fighting Falcon (fighter aircraft); kang-tshîng F-16) sī GD kong-si (tsit-má sī Lockheed kong-si) gén-tsè ê khin-hîng tsèn-tàu-ki. Tong-tshoo sī siet-kè tsò tsi̍t-khuán tsè-khong tsèn-tàu-ki, iōng-lâi póo-tsōo Bí-kok Khong-kun (USAF) tsú-li̍k tsèn-ki F-15 tsoo-sîng kuân-kē phuè-tì. Āu-låi sîng-kong én-huà pèn-sîng tsi̍t-khuán to-kong-lîng tsèn-ki (Multirole combat aircraft), teh tsèn-ki sè-tāi siōng kui-luī tsò tē-4-tài tsèn-tiò-ki (fourth-generation fighter).

F-16 ê iu-ī sìng-lîng kap siong-tuì tshin-bîn e kè-siàu sī teh guā-siau tshī-tiûñ sîng-kong ê guân-in (causality), ma-si tē-4-tāi tsèn-ki tiong sán-liōng siong kuân ê ki-tsióng, luí-kè í-king sing-sán tshiau-kuè 4,604-tsiah.[4][3][5] M̄-kuán bí-kun ê tīng-tuañ í-king sing-sán uân-sîng, m̄-kù guā-siau tshī-tiûñ iu-guân hōo i kè-sio̍k sing-sán kàu tsit-má. Kiông-kìng ê siau-liōng mā uì F-16 ê āu-sio̍k sing-kip tsah-lâi lī-to, tsìn-tsi̍t-pōo teh ho̍k-i̍k to-nî āu iu-guân huat-tén tshut tshiūñ F-16E/F, F-16V tíng-tíng ta̍t-kàu tē-4-tài tsèn-tiò-ki sìng-lîng ê ki-tsióng.[6]

F-16 ê guân-sí set-kè sī uì ua̍t-tsèn lâi-ê king-giām, kiông-tiāu sī-ki-lâi (within Visual Range) tîñ-tàu (dogfight) ê lîng-li̍k. Tshái-iōng pōo-hūn siú-tshù tâu-ji̍p liōng-sán-ki ê ki-su̍t: tsíng-ha̍p RSS kap siàn-thuân hui-khòng hē-thóng (Fly-by-wire (FBW)),[7] iā sī Bí-kok siú-khuán ū lîng-li̍k tsìn-hîng 9G (g-force) kuè-tsài ki-tōng ê tsèn-ki. F-16 ê kuan-hong bîng-tshing sī tsèn-sún, m̄-kū hui-hîng-guân tō-í 1978-nî tiān-sī-kio̍k (TV series) Battlestar Galactica (1978 tēn-sī-kio̍k) (Battlestar Galactica (1978 TV series)) tiong én-tshut (performance) ê Viper Starfighter, tō kah-i hō-bîng tsō Viper ê guā-hō (nickname).[8] Lî-tshiáñ bo̍k-tsên mā í-king pèn-sîng guân-tshiúñ tshái-iōng ê kuan-hong bîng-tshing (name).

Sú-iōng-kok[siu-kái | kái goân-sí-bé]

F-16 sú-iōng-kok ê tē-tôo, nâñ-sik piáu-sī tsit-má F-16 ê sú-iōng-kok, tsìn-tsîng ê sú-iōng-kok iōng âng-sik piáu-sī.
Hellas khong-kun ê F-16C block 52, tsah ū pó-hîng iû-siuñ kah sen-tsìn ê ti̍k-iú sik-pia̍t hē-thóng (IFF).
Siông-sè chhiáⁿ khoàⁿ: F-16 tsèn-sún tsèn-tiò-ki sú-iōng-kok

Tsì 2010 nî 7 gue̍h í-king su-tshut 4,500 tsiah-e̊ F-16 kàu tsia-ê kok-ka.[9]

Tsìn-tsîng sú-iōng-kok[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tsu-guân (F-16C Block 50 kap 52)[siu-kái | kái goân-sí-bé]

F-16 khia-ti̍t pê-sing kuè-tîng tiong té-bīn ê sī-tôo.
Bú-khì an-tsuân tû-tsûn hē-thóng ê pó-hiám kuà-kè pó-tshî teh siōng-sing ê uī-tì, koh tiàu-kuà tsi̍t-e̊ B61 hi̍k-tuâñ, piñ-å ū tsi̍t tsiah F-16 tsèn-ki. Pó-hiám kuà-kè khng-teh ngē-huà hui-ki iám-thé ê lāi-té.

Tsu-liāu USAF ê bûn-kiāñ ,[11] kok-tsè kun-iōng hui-ki bo̍k-lo̍k,[12] F-16C/D Block 50/52+ ê hui-hîng tshiú-tsheh tíng-tíng sóo-tsāi lâi-e̊.[13]

It-puañ tsu-guân

  • Sîng-guân: 1-lâng (A/C/E), 2-lâng (B/D/F)
  • Tn̂g-tōo: 49 ft 5 in (15.06 m)
  • I̍k-tén: 32 ft 8 in (9.96 m)
  • Kuân-tōo: 16 ft (4.9 m)
  • I̍k bīn-tsik: 300 sq ft (28 m2)
  • I̍k-hîng: NACA 64A204[14]
  • Khang tāng: 18,900 lb (8,573 kg)
  • Tsóng tāng: 26,500 lb (12,020 kg)
  • Siōng tuā khí-pue tāng-liōng: 42,300 lb (19,187 kg)
  • İû-liāu iông-liông: 7,000 pounds (3,200 kg) lāi-pōo.[11]
  • E̋n-jín: 1 × General Electric F110-GE-129 āu-jiân turbofan (sik-iōng Block 50 ê pán-pún), 17,155 lbf (76.31 kN) ta thui-li̍k , 29,500 lbf (131 kN) ka āu-jiân-khì thui-li̍k
  • E̋n-jín: 1 × Pratt & Whitney F100-PW-229 āu-jiân turbofan (sik-iōng Block 52 ê pán-pún), 17,800 lbf (79 kN) ta thui-li̍k , 29,160 lbf (129.7 kN) ka āu-jiân-khì thui-li̍k

Hui-ki sìng-lîng

Bú-khì tsong-pī

Hâng-khong tiān-tsú

Tsù-kái[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  1. Weisgerber, Marcus (22 March 2007). "Lockheed to Move F-16 Production to South Carolina". Defense One. goân-loē-iông tī 23 June 2018 hőng khó͘-pih. 28 June 2018 khòaⁿ--ê.  (Eng-gí)
  2. "How the F-16 fighter jet put Fort Worth on the aerospace map". star-telegram.com. goân-loē-iông tī 24 November 2017 hőng khó͘-pih. 24 November 2017 khòaⁿ--ê.  (Eng-gí)
  3. 3.0 3.1 "Lockheed Martin Awarded Contract to Build F-16 Block 70 Aircraft for Bahrain". goân-loē-iông tī 29 June 2018 hőng khó͘-pih. 28 June 2018 khòaⁿ--ê.  (Eng-gí)
  4. "How the F-16 fighter jet put Fort Worth on the aerospace map". star-telegram.com. Goân-pún bāng-ia̍h Pó-chûn tī 2017-11-24. 24 November 2017 khòaⁿ--ê. 
  5. 軍武“最成功輕型戰機生產線搬家F-16V訂單超過200架2019年4月26日
  6. "存档副本". Goân-pún bāng-ia̍h Pó-chûn tī 2020-03-26. 2020-05-09 khòaⁿ--ê. 
  7. "存档副本". Goân-pún bāng-ia̍h Pó-chûn tī 2020-07-01. 2020-05-10 khòaⁿ--ê. 
  8. "F-16 Fighting Falcon, F16, or Viper?". Goân-pún bāng-ia̍h Pó-chûn tī 2008-10-13. 2007-07-28 khòaⁿ--ê. 
  9. "Lockheed Martin F-16 Is Ready for the Future As The World's Most Advanced 4th Generation Fighter". goân-loē-iông tī 15 August 2014 hőng khó͘-pih. 13 September 2014 khòaⁿ--ê. 
  10. Shamim, Asif. "Italian F-16 'Peace Caesar' program comes to an end." Archived 3 June 2012 at the Wayback Machine. F-16.net, 24 May 2012.
  11. 11.0 11.1 "F-16 Fact Sheet". U.S. Air Force. 23 September 2015. goân-loē-iông tī 29 January 2017 hőng khó͘-pih. 25 November 2018 khòaⁿ--ê. 
  12. 12.0 12.1 12.2 Frawley 2002, p. 114.
  13. HAF SERIES AIRCRAFT, Flight Manual of F-16C/D Block 50 and 52+, June 2003. (Eng-gí)
  14. Lednicer, David. "The Incomplete Guide to Airfoil Usage". m-selig.ae.illinois.edu. goân-loē-iông tī 26 March 2019 hőng khó͘-pih. 16 April 2019 khòaⁿ--ê. 
  15. "F-16 Fighting Falcon". U.S. Air Force. 
  16. "F-16 Fighting Falcon - Military Aircraft". fas.org. 
  17. HAF SERIES AIRCRAFT, Flight Manual of F-16C/D Block 50 and 52+, June 2003.
  18. Thrust (28,600) / Loaded weight with 50% internal fuel (23,000)
  19. "U.S. Air Force Deploys APKWS Laser-Guided Rockets on F-16s". baesystems.com. BAE. 8 June 2016. goân-loē-iông tī 11 June 2016 hőng khó͘-pih. 8 June 2016 khòaⁿ--ê. 
  20. "MIL-STD-1553 Avionics Bus Description. Military Standard". Interfacebus.com. goân-loē-iông tī 19 October 2012 hőng khó͘-pih. 24 December 2015 khòaⁿ--ê. 

Tsham-khó bûn-hèn[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Ên-sin ua̍t-to̍k[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tsham-ua̍t[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Guā-pōo lên-ket[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Wikimedia Commons téng ê siong-koan tóng-àn: F-16 Fighting Falcon