Ia̍p Chheng-iāu

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Ia̍p Tshing-iāu

Ia̍p Tshing-iāu, liōng-iok tī 1921-nî.
Chhut-sì 1880
Koè-sin 1942 nî goe̍h ji̍t (62 hòe)
Kok-che̍k  Ji̍t-pún
Kàu-io̍k Bîng-tī tāi-ha̍k [en] Huat-ha̍k phok-sū [en]
Chit-gia̍p Lu̍t-su [en]
Oa̍h-hiáⁿ sî-kî 1916 - 1942
Tù-miâ Tī 1923-nî, tī-kíng sū-kiānn [zh] tam-jīm pī-kò Tsiúnn Uī-suí, Tshuà Puê-hué tíng-jîn ê piān-hōo lu̍t-su
Chhut-miâ-chok Phok-sū lūn-bûn "Hîng-huat tông-ì lūn" (刑法同意論)[1]

Ia̍p Tshing-iāu (hân-gú: 葉清耀, 1880-1942), pún-tsi̍k Tâi-uân Tâi-tiong tāng-sì, Ia̍p Tshing-iāu put-tān sī Tâi-uân teh Tâi-uân jit-tī sî-kî ê ti-bîng lu̍t-su [en], iā teh tī-kíng sū-kiānn [zh] it-àn lāi-té, tam-jīm Tâi-uân tong-sū-jîn [en] ê lu̍t-su. Liáu-āu, Ia̍p Tshing-iāu koh tsiânn-tsò Tâi-uân siú-uī huat-ha̍k phok-sū [en] (1932-nî, Bîng-tī tāi-ha̍k [en])[2].

Sing-pîng[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tshut-sì teh Tâi-uân jit-tī sî-kî Tâi-tiong tāng-sì, tsū sè-hàn ka-tîng tō sàn-tshiah, uì tāng-sè kong-ha̍k-hāu pit-gia̍p liáu-āu tō bô-koh tha̍k-tsheh; pīng-tshiánn tsiām-sî teh-tsò tshàu-uân kang-lâng ê thâu-lōo. M̄-kuh teh ha̍k-hāu ê lāu-su kóo-lē tsi-hā, khó-ji̍p Tâi-tiong su-huān ha̍k-hāu. Tsi-āu tsiân-óng Ji̍t-pún liû-ha̍k, pīng-tshiánn tsìn-ji̍p Bîng-tī tāi-ha̍k huat-ha̍k kho tsiū-to̍k. Pīng-tshiánn teh kiû-ha̍k ê kuè-tîng tang-tiong khai-sí tsún-pī lu̍t-su khó-tshì. Mo-m̄-kuh suā-lâi tso-gū--tio̍htong-sî tsìng-hú ê hān-tsè; tsū-án-ne tō-teh sì-kè tshíng-guān tsi-hā, tsuè-āu hōo Ji̍t-pún tsìng-hú tông-ì khai-hòng hōo i pò-khó. Ia̍p Tshing-iāu mā sūn-lī khó-tio̍h lu̍t-su tsu-keh; tsiânn-tsò thâu-tsi̍t-ê Tâi-uân-lâng lu̍t-su. Tshú-guā Ia̍p Tshing-iāu mā iōng lūn-bûn "Hîng-huat tông-ì lūn" (刑法同意論)[1] the̍h-tio̍h huat-ha̍k phok-sū [en] ê tsu-keh[2]; pīng in-tshú tsiânn-tsò thâu-tsi̍t-ê Tâi-uân-lâng huat-ha̍k phok-sū.

Ia̍p Tshing-iāu tńg--lâi Tâi-uân liáu-āu, teh Tuā-tiū-tiânn khai-siat lu̍t-su sū-bū-sóo [en] tsip-gia̍p. Tī 1923-nî, tī-kíng sū-kiānn [zh] huat-sing, Ia̍p Tshing-iāu siū-thok tam-jīm Tsiúnn Uī-suí, Tshuà Puê-hué tíng-jîn ê piān-hōo lu̍t-su, pīng-tshiánn teh it-sím ê sî-tsūn sūn-lī thè kai àn ê tsuân-pōo pī-kò tsing-tshú bô-tsuē phuànn-kuat, jî-lâi Ia̍p Tshing-iāu ê miâ-siann lú-lâi lú tsin tháu. Tsi-āu tī 1930-nî tsoo-tsit Tâi-uân tē-hng tsū-tī liân-bîng, tsú-tiunn Tâi-uân-lâng ē-tàng ti̍t-suán tē-hng kong-tsit; m̄-kuh suah--lâi tī 1942-nî in-uī kuann-pēnn [en] kuè-sin, hióng-siū 62 huē.[3]

Ka-tso̍k[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tsù-kái[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  1. 1.0 1.1 葉清耀著,"刑法同意論 - 国立国会図書館デジタルコレクション",日本,國立國會圖書館,0016047-000,637-169,retrieved 2022-10-19. (Ji̍t-pún-gí)
  2. 2.0 2.1 "台湾人初の法学博士となる葉清耀への学位授与を伝える。駿台新報(明治大学新聞) 320・第321号記事"[1][2],明治大學,retrieved 2022-10-19. (Ji̍t-pún-gí)
  3. "歷史上的今天 反抗的先驅,史上第一位法學博士!". 2019-09-16 khòaⁿ--ê.  (Hàn-gí)

Tsham-khó bûn-hiàn[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  • 田健治郎,《田健治郎日記》,中研院台史所 [zh],臺灣日記資料庫。1919年12月18日內容,「前九時,伴通譯施家本及辨護士葉清耀(唯一臺灣人弁護士也)來謁,則逐條令面陳,對之一一與訓諭。約二時間餘,彼等表滿腔之謝意而去。」 (Hàn-gí)
  • 吳密察,《台灣史小事典》,遠流出版社。 (Hàn-gí)

Tsham-ua̍t[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Guā-pōo liân-kiat[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Wikimedia Commons téng ê siong-koan tóng-àn: Ia̍p Chheng-iāu