Seng-chō lia̍t-toaⁿ

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...

Hiān-chhú-sî ê seng-chō ū 88--ê, lóng sī Kok-chè Thian-bûn Liân-ha̍p-hōe (IAU) tēng-gī--ê, miâ-chheng ê lâi-goân tōa-pō͘-hūn sī Hi-lia̍p sîn-ōe ê jîn-bu̍t kap tōng-bu̍t. Kó͘-chá sî-tāi ê Sumer lâng kap Hi-lia̍p-lâng hoat-bêng pak-hong ê tōa-pō͘-hūn seng-chō (Ptolemy kā in kì-lio̍k--khí-lâi). Āu-lâi Au-chiu thàm-hiám-ka khì kàu lâm-hong, khòaⁿ-tio̍h in Au-chiu-lâng éng-kòe khòaⁿ-bē-tio̍h ê seng-khong, só͘-í Se-hng thian-bûn-ha̍k-ka tō sin-cheng chi̍t-kóa sin ê seng-chō, chŏaⁿ kā lâm-hong ê thiⁿ-téng thûn-móa. 1922 nî, Kok-chè Thian-bûn Liân-ha̍p-hōe thong-kòe 88 ê seng-chō ê miâ-toaⁿ. Liân-āu, Eugène Delporte kā só͘-ū seng-chō lóng ōe-chhut cheng-khak ê pian-kài, só͘-tì thiⁿ-téng ê múi-chi̍t-ê tiám lóng sio̍k-tī bó͘ chi̍t ê seng-chō.

Seng-chō chhù-sū[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Seng-chō bô kò͘-tēng ê chhù-sú. Lán it-poaⁿ sī chiàu in ê Eng-gí miâ ê jī-bó chhù-sū lâi pâi-lia̍t. Lēng-gōa, in-ūi múi chi̍t ê seng-chō ê pian-kài lóng hőng tēng-gī hó-sè--ah, só͘-í ū lâng hán-hán--á ē chhái-iōng seng-chō thian-kiû téng só͘ tìn ê bīn-chek lâi pâi chhù-sū.

Seng-chō hun-lūi[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Siōng-hān[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Ka-cho̍k[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Lia̍t-toaⁿ[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Chit-ê seng-chō lia̍t-toaⁿ pau-koat seng-chō ê bīn-chek, tiong-sim-tiám ūi-tì[1] kap ka-cho̍k.

Tâi-gí miâ Tâi-gí Hàn-jī Kán-siá IAU miâ Bīn-chek (pêng-hong-tō͘) Tiong-sim-tiám Chhek-keng Tiong-sim-tiám Chhek-hūi Siōng-hān Ka-cho̍k Siōng kng ê chheⁿ
Sian-lú-chō 仙女座 And Andromeda 722.278 00h 48.46m 37° 25.91′ NQ1 Eng-sian α And
Thiú-á-chō 抽仔座 Ant Antlia 238.901 10h 16.43m −32° 29.01′ SQ2 Lacaille α Ant
Hong-chiáu-chō 風鳥座 Aps Apus 206.327 16h 8.65m −75° 18′ SQ3 Bayer α Aps
Chúi-pân-chō 水瓶座 Aqr Aquarius 979.854 22h 17.38m −10° 47.35′ SQ4 N̂g-tō β Aqr
Bā-hio̍h-chō 鴟鴞座 Aql Aquila 652.473 19h 40.02m 3° 24.65′ NQ4 Bú-sian α Aql
Chè-tôaⁿ-chō 祭壇座 Ara Ara 237.057 17h 22.49m −56° 35.3′ SQ3 Bú-sian β Ara
Pe̍h-iûⁿ-chō 白羊座 Ari Aries 441.395 2h 38.16m 20° 47.54′ NQ1 N̂g-tō α Ari
Gū-chiá-chō 御者座 Aur Auriga 657.438 6h 4.42m 42° 1.68′ NQ2 Eng-sian α Aur
Bo̍k-chiá-chō 牧者座 Boo Boötes 906.831 14h 42.64m 31° 12.16′ NQ3 Tōa-hîm α Boo
Chha̍k-á-chō 鑿仔座 Cae Caelum 124.865 4h 42.27m −37° 52.9′ SQ1 Lacaille α Cae
Tn̂g-ām-lo̍k-chō 長頷鹿座 Cam Camelopardalis 756.828 8h 51.37m 69° 22.89′ NQ2 Tōa-hîm β Cam
Chîm-á-chō 蟳仔座 Cnc Cancer 505.872 8h 38.96m 19° 48.35′ NQ2 N̂g-tō β Cnc
La̍h-káu-chō 獵狗座 CVn Canes Venatici 465.194 13 6.96 40 6.11 NQ3 Tōa-hîm α CVn
Tōa-káu-chō 大狗座 CMa Canis Major 380.118 6h 49.74m −22° 8.42′ SQ2 La̍h-hō͘ α CMa
Káu-á-kiáⁿ-chō 狗仔囝座 CMi Canis Minor 183.367 7h 39.17m 6° 25.63′ NQ2 La̍h-hō͘ α CMi
Soaⁿ-iûⁿ-chō 山羊座 Cap Capricornus 413.947 21h 2.93m −18° 1.39′ SQ4 N̂g-tō δ Cap
Liông-kut-chō 龍骨座 Car Carina 494.184 8h 41.7m −63° 13.16′ SQ2 Thian-hái α Car
Sian-hiō-chō 仙后座 Cas Cassiopeia 598.407 1h 19.16m 62° 11.04′ NQ1 Eng-sian α Cas
Pòaⁿ-lâng-bé-chō 半人馬座 Cen Centaurus 1060.422 13h 4.27m −47° 20.72′ SQ3 Bú-sian α Cen
Sian-ông-chō 仙王座 Cep Cepheus 587.787 22h 0m 71° 0.51′ NQ4 Eng-sian α Cep
Hái-ang-chō 海翁座 Cet Cetus 1231.411 1h 40.1m −7° 10.76′ SQ1 Eng-sian β Cet
Kim-chîⁿ-ku-chō 金錢龜座 Cha Chamaeleon 131.592 10h 41.53m −79° 12.3′ SQ2 Bayer α Cha
Îⁿ-kui-chō 圓規座 Cir Circinus 93.353 14h 34.54m −63° 1.82′ SQ3 Lacaille α Cir
Hún-chiáu-chō 粉鳥座 Col Columba 270.184 5h 51.76m −35° 5.67′ SQ1 Thian-hái α Col
Thâu-mn̂g-chō 頭毛座 Com Coma Berenices 386.475 12h 47.27m 23° 18.34′ NQ3 Tōa-hîm β Com
Lâm-koan-chō 南冠座 CrA Corona Australis 127.696 18h 38.79m −41° 8.85′ SQ4 Bú-sian α CrA
Ông-koan-chō 王冠座 CrB Corona Borealis 178.71 15h 50.59m 32° 37.49′ NQ3 Tōa-hîm α CrB
O͘-a-chō 烏鴉座 Crv Corvus 183.801 12h 26.52m −18° 26.2′ SQ3 Bú-sian γ Crv
Poe-á-chō 杯仔座 Crt Crater 282.398 11h 23.75m −15° 55.74′ SQ2 Bú-sian δ Crt
Lâm-si̍p-jī-chō 南十字座 Cru Crux 68.447 12h 26.99m −60° 11.19′ SQ3 Bú-sian α Cru
Thian-gô-chō 天鵝座 Cyg Cygnus 803.983 20h 35.28m 44° 32.7′ NQ4 Bú-sian α Cyg
Hái-ti-chō 海豬座 Del Delphinus 188.549 20h 41.61m 11° 40.26′ NQ4 Thian-hái β Del
Kî-hî-chō 旗魚座 Dor Dorado 179.173 5h 14.51m −59° 23.22′ SQ1 Bayer α Dor
Thian-lêng-chō 天龍座 Dra Draco 1082.952 15h 8.64m 67° 0.4′ NQ3 Tōa-hîm γ Dra
Bé-á-chō 馬仔座 Equ Equuleus 71.641 21h 11.26m 7° 45.49′ NQ4 Thian-hái α Equ
Pho-kang-chō 波江座 Eri Eridanus 1137.919 3h 18.02m −28° 45.37′ SQ1 Thian-hái α Eri
Thian-lô͘-chō 天爐座 For Fornax 397.502 2h 47.88m −31° 38.07′ SQ1 Lacaille α For
Siang-seⁿ-á-chō 雙生仔座 Gem Gemini 513.761 7h 4.24m 22° 36.01′ NQ2 N̂g-tō β Gem
Thian-ho̍h-chō 天鶴座 Gru Grus 365.513 22h 27.39m −46° 21.11′ SQ4 Bayer α Gru
Bú-sian-chō 武仙座 Her Hercules 1225.148 17h 23.16m 27° 29.93′ NQ3 Bú-sian β Her
Sî-cheng-chō 時鐘座 Hor Horologium 248.885 3h 16.56m −53° 20.18′ SQ1 Lacaille α Hor
Hái-chôa-chō 海蛇座 Hya Hydra 1302.844 11h 36.73m −14° 31.91′ SQ2 Bú-sian α Hya
Chúi-chôa-chō 水蛇座 Hyi Hydrus 243.035 2h 20.65m −69° 57.39′ SQ1 Bayer β Hyi
Ìn-tē-an-chō 印第安座 Ind Indus 294.006 21h 58.33m −59° 42.4′ SQ4 Bayer α Ind
Tō͘-tēng-chō 杜定座 Lac Lacerta 200.688 22h 27.68m 46° 2.51′ NQ4 Eng-sian α Lac
Sai-á-chō 獅仔座 Leo Leo 946.964 10h 40.03m 13° 8.32′ NQ2 N̂g-tō α Leo
Sai-á-kiáⁿ-chō 獅仔囝座 LMi Leo Minor 231.956 10h 14.72m 32° 8.08′ NQ2 Tōa-hîm 46 LMi
Thò͘-á-chō 兔仔座 Lep Lepus 290.291 5h 33.95m −19° 2.78′ SQ1 La̍h-hō͘ α Lep
Thian-pêng-chō 天平座 Lib Libra 538.052 15h 11.96m −15° 14.08′ SQ3 N̂g-tō β Lib
Chhâi-lông-chō 豺狼座 Lup Lupus 333.683 15h 13.21m −42° 42.53′ SQ3 Bú-sian α Lup
Soaⁿ-niau-chō 山貓座 Lyn Lynx 545.386 7h 59.53m 47° 28′ NQ2 Tōa-hîm α Lyn
Thian-khîm-chō 天琴座 Lyr Lyra 286.476 18h 51.17m 36° 41.36′ NQ4 Bú-sian α Lyr
Toh-soaⁿ-chō 桌山座 Men Mensa 153.484 5h 24.9m −77° 30.24′ SQ1 Lacaille α Men
Hián-bî-kàiⁿ-chō 顯微鏡座 Mic Microscopium 209.513 20h 57.88m −36° 16.49′ SQ4 Lacaille γ Mic
Kî-lîn-chō 麒麟座 Mon Monoceros 481.569 7h 3.63m 0° 16.93′ NQ2 La̍h-hō͘ β Mon
Hô͘-sîn-chō 胡蠅座 Mus Musca 138.355 12h 35.28m −70° 9.66′ SQ3 Bayer α Mus
Khut-chhioh-chō 屈尺座 Nor Norma 165.29 15h 54.18m −51° 21.09′ SQ3 Lacaille γ2 Nor
Pat-hun-gî-chō 八分儀座 Oct Octans 291.045 23h 0m −82° 9.12′ SQ4 Lacaille ν Oct
Siâ-hu-chō 蛇夫座 Oph Ophiuchus 948.34 17h 23.69m −7° 54.74′ SQ3 N̂g-tō α Oph
La̍h-hō͘-chō La̍h-hō͘座 Ori Orion 594.12 5h 34.59m 5° 56.94′ NQ1 La̍h-hō͘ β Ori
Khóng-chhiok-chō 孔雀座 Pav Pavo 377.666 19h 36.71m −65° 46.89′ SQ4 Bayer α Pav
Hui-má-chō 飛馬座 Peg Pegasus 1120.794 22h 41.84m 19° 27.98′ NQ4 Eng-sian ε Peg
Eng-sian-chō 英仙座 Per Perseus 614.997 3h 10.5m 45° 0.79′ NQ1 Eng-sian α Per
Hōng-hông-chō 鳳凰座 Phe Phoenix 469.319 0h 55.91m −48° 34.84′ SQ1 Bayer α Phe
Ōe-kè-chō 畫架座 Pic Pictor 246.739 5h 42.46m −53° 28.45′ SQ1 Lacaille α Pic
Siang-hî-chō 雙魚座 Psc Pisces 889.417 0h 28.97m 13° 41.23′ NQ1 N̂g-tō η Psc
Lâm-hî-chō 南魚座 PsA Piscis Austrinus 245.375 22h 17.07m −30° 38.53′ SQ4 Thian-hái α PsA
Chûn-bóe-chō 船尾座 Pup Puppis 673.434 7h 15.48m −31° 10.64′ SQ2 Thian-hái ζ Pup
Lô-keⁿ-chō 羅經座 Pyx Pyxis 220.833 8h 57.16m −27° 21.1′ SQ2 Thian-hái α Pyx
Si̍p-jī-si-chō 十字絲座 Ret Reticulum 113.936 3h 55.27m −59° 59.85′ SQ1 Lacaille α Ret
Thian-chìⁿ-chō 天箭座 Sge Sagitta 79.932 19h 39.05m 18° 51.68′ NQ4 Bú-sian γ Sge
Siā-chhiú-chō 射手座 Sgr Sagittarius 867.432 19h 5.94m −28° 28.61′ SQ4 N̂g-tō ε Sgr
Giat-á-chō 蠍仔座 Sco Scorpius 496.783 16h 53.24m −27° 1.89′ SQ3 N̂g-tō α Sco
Tiau-khek-ka-chō 雕刻家座 Scl Sculptor 474.764 0h 26.28m −32° 5.3′ SQ1 Lacaille α Scl
Tún-pâi-chō 盾牌座 Sct Scutum 109.114 18h 40.39m −9° 53.32′ SQ4 Bú-sian α Sct
Tōa-chôa-chō 大蛇座 Ser Serpens 636.928 16h 57.04m 6° 7.32′ NQ3 Bú-sian α Ser
Lio̍k-hun-gî-chō 六分儀座 Sex Sextans 313.515 10h 16.29m −2° 36.88′ SQ2 Bú-sian α Sex
Kim-gû-chō 金牛座 Tau Taurus 797.249 4h 42.13m 14° 52.63′ NQ1 N̂g-tō α Tau
Tiàu-kiàⁿ-chō 召鏡座 Tel Telescopium 251.512 19h 19.54m −51° 2.21′ SQ4 Lacaille α Tel
Saⁿ-kak-chō 三角座 Tri Triangulum 131.847 2h 11.07m 31° 28.56′ NQ1 Eng-sian β Tri
Lâm-saⁿ-kak-chō 南三角座 TrA Triangulum Australe 109.978 16h 4.95m −65° 23.28′ SQ3 Bú-sian α TrA
Tōa-chhùi-chiáu-chō 大喙鳥座 Tuc Tucana 294.557 23h 46.64m −65° 49.8′ SQ4 Bayer α Tuc
Tōa-hîm-chō 大熊座 UMa Ursa Major 1279.66 11h 18.76m 50° 43.27′ NQ2 Tōa-hîm ε UMa
Hîm-á-kiáⁿ-chō 熊仔囝座 UMi Ursa Minor 255.864 15h 0m 77° 41.99′ NQ3 Tōa-hîm α UMi
Chûn-phâng-chō 船帆座 Vel Vela 499.649 9h 34.64m −47° 10.03′ SQ2 Thian-hái γ Vel
Sek-lú-chō 室女座 Vir Virgo 1294.428 13h 24.39m −4° 9.51′ SQ3 N̂g-tō α Vir
Poe-o͘-chō 飛烏座 Vol Volans 141.354 7h 47.73m −69° 48.07′ SQ2 Bayer β Vol
Hô͘-lî-chō 狐狸座 Vul Vulpecula 268.165 20h 13.88m 24° 26.56′ NQ4 Bú-sian α Vul

Í-keng hùi-tû ê seng-chō[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Chham-khó chu-liāu[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  1. 資料來源: Ia̍h-bīn chûn-àn pī-hūn

Chham-kiàn[siu-kái | kái goân-sí-bé]