"Rwanda" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng
無編輯摘要 |
無編輯摘要 |
||
Tē 105 chōa: | Tē 105 chōa: | ||
{{hui-chiu}} |
{{hui-chiu}} |
||
[[Category: |
[[Category:Hui-chiu kok-ka]] |
||
[[Category: |
[[Category:Rwanda]] |
2017-nî 12-goe̍h 3-ji̍t (lé-pài) 08:34 ê siu-tēng-pún
Republic of Rwanda Repubulika y'u Rwanda Rwanda Kiōng-hô-kok | |
---|---|
Chu-kù: "Ubumwe, Umurimo, Gukunda Igihugu" "Unity, Work, Patriotism" | |
Kok-koa: Rwanda nziza Beautiful Rwanda | |
Siú-to͘ kap siāng-tōa siâⁿ-chhī |
Kigali 腳本錯誤:函數 "coordinsert" 不存在。 |
Koaⁿ-hong gí-giân | |
Jîn-bîn hō-miâ |
|
Chèng-hú | Unitary semi-presidential republic |
Paul Kagame | |
Anastase Murekezi | |
Li̍p-hoat ki-kò͘ | Parliament |
• Siōng-īⁿ | Senate |
• Hā-īⁿ | Chamber of Deputies |
Independence | |
• from Belgium | 1 July 1962 |
Bīn-chek | |
• Lóng-chóng | 26,338 km2 (10,169 sq mi) (tē 145th miâ) |
• chúi-he̍k (%) | 5.3 |
Jîn-kháu | |
• 2015 nî kó͘-kè | 11,262,564[1] (tē 76th miâ) |
• 2012 nî phó͘-cha | 10,515,973[2] |
• Bi̍t-tō͘ | [convert: invalid number] (tē 29th miâ) |
GDP (PPP) | 2016 nî kó͘-kè |
• Lóng-chóng | $21.970 billion[3] |
• Pêng-kin | $1,905[3] |
GDP (bêng-gī) | 2016 nî kó͘-kè |
• Lóng-chóng | $8.341 billion[3] |
• Pêng-kin | $723[3] |
Gini (2010 nî) |
51.3[4] ko |
HDI (2014 nî) |
0.483[5] kē · tē 163rd miâ |
Hoè-pè | Rwandan franc (RWF) |
Sî-khu | UTC+2 (CAT) |
Khui-chhia hong-hiòng | right |
Tiān-oē khu-hō | +250 |
ISO 3166 tāi-hō | RW |
Siōng-téng domain | .rw |
Rwanda Kiōng-hô-kok tī Hui-chiu tiong-pō·, Tōa-ô· (Eng-gí: Great Lakes) tē-khu hit-tah-á. Pak ū Uganda, tang ū Tanzania, lâm ū Burundi, sai ū Congo Bîn-chú Kiōng-hô-kok.
Rwanda bat hoat-seng kúi-nā-pái tōa-tô·-sat, téng-1-pái (1994 nî) iok-lio̍k sí 1 pah-bān lâng.
Ki-pún chu-liāu
- Koaⁿ-hong gí-giân: Hoat-gú, Kinyarwanda, Eng-gú, Swahili
- Siú-to·: Kigali
- Siāng-tōa ê siâⁿ-chhī: Kigali
- Chóng-thóng: Paul Kagame
- Chhōa-thâu ê pō·-tiúⁿ: Bernard Makuza
- Bīn-chek: 26,338 km² (pâi tē-144-ūi)
- Jîn-kháu:
Tē-lí seng-thài
Siā-hōe
Rwanda ê jîn-kháu kiat-kò· chin sêng kè-piah ê Burundi. Hutu-lâng jîn-kháu siāng chē (chiàm 85%), Tutsi-lâng tē-2 chē (14%), Twa-lâng siāng chió-ê (1%). It-poaⁿ lâi kóng, Hutu-lâng thé-keh khah chho·-ióng, phôe-hu khah o·, ū ha̍k-chiá jīn-ûi in sī Bantu-chéng. Tutsi-lâng pí-kàu khah lò, phôe-hu khah chhián-sek, sio̍k-î Nile-chéng, it-poaⁿ jīn-ûi sī āu--lâi chiah sóa--lâi ê lâng-tīn. Twa-lâng sī "É-lâng-chéng" (Eng-gí: Pygmy), é-pûi é-pûi, sī siāng chá kàu-ūi ê goân-chū-bîn, siā-hōe tē-ūi siāng kē.
Chóng--sī oân-ná ū ha̍k-chiá jīn-ûi Hutu kap Tutsi 2 cho̍k pún-té kāng goân-thâu, āu--lâi chiah ū khu-hun. Si̍t-chè-siōng nā tùi kò-jîn-te̍k--ê chân-chhù lâi khòaⁿ, Hutu kap Tutsi ê sin-hūn ē-iōng-tit tùi-oāⁿ. In pēng-bô àn-chiàu cho̍k-kûn pun tē-pôaⁿ; in ê chong-kàu, bûn-hòa, gí-giân lóng kāng-khoán, mā chin chia̍p thong-hun. Sīm-chì tan khòaⁿ gōa-piáu mā bī-pit ū-hoat-tō· chèng-kha̍k phoàⁿ-toān bó·-mi̍h-lâng ê cho̍k-kûn sin-hūn. Siāng tōa ê chha-pia̍t sī keng-chè kak-sek kap chèng-tī tē-ūi: Hutu-lâng choh-sit--ê khah chē, Tutsi-lâng khò pàng-chhī cheng-seⁿ-á--ê khah chē. Tutsi-lâng sui-bóng sī chió-sò· m̄-koh tn̂g-kî chiáng-ak chèng-tī-la̍t, koh in-ūi gōa-hêng khah sêng Au-chiu-lâng, België thóng-tī-chiá khoàⁿ in khah tāng, ū te̍k-pia̍t hō· in hó-khang. België si̍t-bîn chèng-koân mā bat kui-tēng cho̍k-kûn sin-hūn bē-sái kái-piàn, án-ne lâi chhim-hòa Hutu kap Tutsi chi-kan ê chha-pia̍t.
Jîn-kháu
Rwanda ê jîn-kháu bi̍t-tō· sī Hui-chiu siāng-kài koân ê, thong-sè-kài oân-ná pâi thâu-chêng-ūi. 1994 nî ê tōa-tô·-sat bô siáⁿ éng-hióng--tio̍h chhu-sè.
Keng-chè
Hutu-cho̍k kap Tutsi-cho̍k keng-chè-siōng ū khu-pia̍t. Hutu-lâng chú-iàu khò choh-sit, Tutsi-lâng chú-iàu khò pàng-chhī cheng-seⁿ-á.