Syôgi

Syôgi

Syôgi (Ji̍t-pún-gí: 将棋 chiong-kî), ia̍h kiò Hon syôgi (本将棋), sī Ji̍t-pún ê chi̍t khoán kî-pôaⁿ iû-hì. I ê kî-poâⁿ sī chi̍t cho͘ 9*9 keh-á.

Le̍k-sú

Syôgi khó-lêng sī tùi kó͘-chá Tiong-kok ê pó-èng chhiūⁿ-kî (寶應象棋) ia̍h-sī kó͘-chá Ìn-tō͘ ê Chaturanga hoat-tián lâi--ê, kap Thài-kok ê Makruk chin chhiūⁿ. Heian syôgi (平安将棋) sī choè chá ê Syôgi, í-āu hoat-tián chhut-lâi Syô syôgi (小将棋), Tyû syôgi (中将棋), Dai syôgi (大将棋), Dai dai syôgi (大大将棋), Tenziku dai syôgi (天竺大将棋), Maka daidai syôgi (摩訶大大将棋), Tai syôgi (泰将棋), Taikyoku Syôgi (大局将棋) téng-téng piàn-thé. Go-Nara Thian-hông chiong Syô syôgi lāi-bīn ê suizô (酔象) thâi--tiāu, chiū-án-ni piàn-sêng kin-á-ji̍t ê Hon syôgi.

Kî-jí

Goân-lâi ê kî-jí	Kiâⁿ-hoat		Seng-téng í-āu ê kî-jí	Kiâⁿ-hoat
Gyokusyô (玉将) Ôsyô (王将) Gyoku (玉) Ô (王)	○ ○ ○ ○ 玉 ○ ○ ○ ○	só͘-ū hong-hiòng kiâⁿ 1 ê keh-á.	-	-	-
Hisya (飛車) Hi (飛) Sya (車)	｜   ― 飛 ―   ｜	hoâiⁿ-hiòng ti̍t-hiòng kiâⁿ jīm-ì keh-á. bô-hoat-tō͘ hāⁿ koè kî-thaⁿ kî-jí.	Ryûô (竜王) Ryû (竜)	○ ｜ ○ ― 竜 ― ○ ｜ ○	ín-chún chêng-āu 4 ê chhoa̍h-hiòng kiâⁿ 1 ê keh-á.
Kakugyô (角行) Kaku (角)	＼   ／   角   ／   ＼	4 ê chhoa̍h-hiòng kiâⁿ jīm-ì keh-á. bô-hoat-tō͘ hāⁿ koè kî-thaⁿ kî-jí.	Ryûme (竜馬) Uma (馬)	＼ ○ ／ ○ 馬 ○ ／ ○ ＼	ín-chún hoâiⁿ-hiòng ti̍t-hiòng kiâⁿ 1 ê keh-á.
Kinsyô (金将) Kin (金)	○ ○ ○ ○ 金 ○   ○	kiâⁿ 1 ê keh-á (tû-liáu 2 ê āu chhoa̍h-hiòng).	-	-	-
Ginsyô (銀将) Gin (銀)	○ ○ ○   銀   ○   ○	chhoa̍h-hiòng ia̍h sī ti̍t-ti̍t hiòng-chêng kiâⁿ 1 ê keh-á.	Narigin (成銀)	○ ○ ○ ○ 全 ○   ○	kap Kinsyô siāng-khoán.
Keima (桂馬) Kei (桂)	☆   ☆         桂	kap kok-chè chhiūⁿ-kî lāi-bīn ê khî-sū ê kiâⁿ-hoat bô-kāng. ín-chún hāⁿ koè kî-thaⁿ kî-jí.	Narikei (成桂)	○ ○ ○ ○ 圭 ○   ○	kap Kinsyô siāng-khoán.
Kyôsya (香車) Kyô (香)	｜     香	ti̍t-hiòng hiòng-chêng kiâⁿ jīm-ì keh-á. bô-hoat-tō͘ hāⁿ koè kî-thaⁿ kî-jí.	Narikyô (成香)	○ ○ ○ ○ 杏 ○   ○	kap Kinsyô siāng-khoán.
Huhyô (歩兵) Hu (歩)	○     歩	ti̍t-hiòng hiòng-chêng kiâⁿ 1 ê jīm-ì keh-á.	Tokin (と金) To (と)	○ ○ ○ ○ と ○   ○	kap Kinsyô siāng-khoán.