"Oa̍t-lâm-gú" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

刪去的內容新增的內容

行內

2010-nî 7-goe̍h 19-ji̍t (pài-it) 01:52 ê siu-tēng-pún

Khu-pia̍t: Oa̍t-gí ū-sî chí Kńg-tang-oē

Oa̍t-lâm-gí (Tiếng Việt) sī 1 khoán siaⁿ-tiāu gí-giân. I tùi Hàn-gí chioh chiâⁿ chē sû-lūi, kòe-khì mā bat iōng hàn-jī kap hóng hàn-jī ê bûn-jī su-siá. Chóng--sī gí-giân ha̍k-ka jīn-ûi Oa̍t-lâm-gí sio̍k-î "Lâm-a-chiu gí-giân" (Austroasiatic) ê 1 chióng – kap Hàn-gí bô kâng ka-chok – jī-chhiáⁿ sī ka-chok-lāi siōng chē sú-iōng jîn-kháu ê sêng-oân, pí tē-2-tōa ê Khmer-gí chē 10 pōe.

Oa̍t-lâm-gí sī Oa̍t-lâm ê kok-chok kiam koaⁿ-hong gí-giân, sī 87% ê Oa̍t-lâm-lâng ê bó-gí. Tī kok-gōa koh ū 2-pah-bān ê sú-iōng-chiá, iû-kî tī Bí-kok, Hoat-kok, sīm-chí Tâi-oân.

Hun-lūi

Hiān-tāi ê hun-lūi-ha̍k kā Oa̍t-lâm-gí pâi tòa Lâm-a-chiu gí-giân ka-chok ê Mon-Khmer hun-ki ē-kha ê Viet-Muong lūi.

Tē-lí hoān-ûi

Kin-kù Ethnologue, Oa̍t-lâm-gí tī sè-kài ê sú-iōng hoān-ûi pau-koat Australia, Kampuchea, Kha-ná-tah, Tiong-kok, Côte d'Ivoire, Suomi, Hoat-kok, Tek-kok, Lao-kok, Martinique, Hô-lân, Sin Caledonia, Norge, Hui-li̍p-pin, Senegal, Thài-kok, Liân-ha̍p Ông-kok, Bí-kok, Vanuatu. Tâi-oân mā ū kúi-ā-bān ê sú-iōng-chiá, chú-iàu sī gōa-lô kap gōa-lâi sim-pū.

Koaⁿ-hong tē-ūi

Oa̍t-lâm-gí sī Oa̍t-lâm ê koaⁿ-hong-gí.

Hong-giân

Hong-giân chi-kan ē-tit sio-thong. Chú-iàu ū 3 chióng: Hà Nội (Pak Oa̍t-lâm-gí), Huế (Tiong Oa̍t-lâm-gí), Sài Gòn (Lâm Oa̍t-lâm-gí). In ê siaⁿ-tiāu sió-khoá ū cheng-chha, Huế hong-giân te̍k-pia̍t bô kâng. Pak Oa̍t-lâm-gí ê hỏi kap ngã ê tiāu pí lâm-pō· hong-giân khu-pia̍t khah bêng-hián.

Hiān-tāi ê phiau-chún-gí (hoat-im kap phèng-im) sī tòe Hà Nội ê tì-sek kai-chân ê khiuⁿ-kháu.

Siaⁿ-ūn

Oa̍t-lâm-gí ū 6 ê siang-tiāu: ngang, huyền, sắc, hỏi, ngã, nặng.

Bûn-jī

Chú-iàu ê bûn-chiuⁿ: Oa̍t-lâm iōng Latin-jī ê le̍k-sú

Hiān-tāi Oa̍t-lâm-bûn sī lô-má-jī ê 1 chióng.

Hàn-jī

Chữ nôm

Quốc ngữ (Kok-gí)

Chām-gōa liân-kiat

Pún bûn-chiuⁿ sī chi̍t phiⁿ phí-á-kiáⁿ. Lí thang tàu khok-chhiong lâi pang-chō͘ Wikipedia.

Pang-bô͘:Link FA Pang-bô͘:Link FA

@@ Tē 1 chōa: / Tē 1 chōa: @@
 :''Khu-pia̍t: [[Oa̍t-gí]] ū-sî chí [[Kńg-tang-oē]]''
-'''Oa̍t-lâm-gí''' (''Tiếng Việt'') sī 1 khoán [[siaⁿ-tiāu gí-giân]].  I tùi [[Hàn-gí]] chioh chiâⁿ chē sû-lūi, kòe-khì mā bat iōng [[hàn-jī]] kap hóng hàn-jī ê bûn-jī su-siá.  Chóng--sī gí-giân ha̍k-ka jīn-ûi Oa̍t-lâm-gí sio̍k-î "[[Lâm-a-chiu gí-giân]]" (''Austroasiatic'') ê 1 chióng &ndash; kap Hàn-gí bô kâng ka-chok &ndash; jī-chhiáⁿ sī ka-chok-lāi siōng chē sú-iōng jîn-kháu ê sêng-oân, pí tē-2-tōa ê [[Khmer-gí]] chē 10 pōe.
+'''Oa̍t-lâm-gí''' (''Tiếng Việt'') sī 1 khoán [[siaⁿ-tiāu gí-giân]]. I tùi [[Hàn-gí]] chioh chiâⁿ chē sû-lūi, kòe-khì mā bat iōng [[hàn-jī]] kap hóng hàn-jī ê bûn-jī su-siá. Chóng--sī gí-giân ha̍k-ka jīn-ûi Oa̍t-lâm-gí sio̍k-î "[[Lâm-a-chiu gí-giân]]" (''Austroasiatic'') ê 1 chióng – kap Hàn-gí bô kâng ka-chok – jī-chhiáⁿ sī ka-chok-lāi siōng chē sú-iōng jîn-kháu ê sêng-oân, pí tē-2-tōa ê [[Khmer-gí]] chē 10 pōe.
-Oa̍t-lâm-gí sī [[Oa̍t-lâm]] ê [[kok-chok]] kiam [[koaⁿ-hong gí-giân]], sī 87% ê Oa̍t-lâm-lâng ê [[bó-gí]].  Tī kok-gōa koh ū 2-pah-bān ê sú-iōng-chiá, iû-kî tī [[Bí-kok]], [[Hoat-kok]], sīm-chí [[Tâi-oân]].
+Oa̍t-lâm-gí sī [[Oa̍t-lâm]] ê [[kok-chok]] kiam [[koaⁿ-hong gí-giân]], sī 87% ê Oa̍t-lâm-lâng ê [[bó-gí]]. Tī kok-gōa koh ū 2-pah-bān ê sú-iōng-chiá, iû-kî tī [[Bí-kok]], [[Hoat-kok]], sīm-chí [[Tâi-oân]].
 == Hun-lūi ==
@@ Tē 11 chōa: / Tē 11 chōa: @@
 == Tē-lí hoān-ûi ==
-Kin-kù [[Ethnologue]], Oa̍t-lâm-gí tī sè-kài ê sú-iōng hoān-ûi pau-koat [[Australia]], [[Kampuchea]], [[Kha-ná-tah]], [[Tiong-kok]], [[Côte d'Ivoire]], [[Suomi]], [[Hoat-kok]], [[Tek-kok]], [[Lao-kok]], [[Martinique]], [[Hô-lân]], [[Sin Caledonia]], [[Norge]], [[Hui-li̍p-pin]], [[Senegal]], [[Thài-kok]], [[Liân-ha̍p Ông-kok]], [[Bí-kok]], [[Vanuatu]].  [[Tâi-oân]] mā ū kúi-ā-bān ê sú-iōng-chiá, chú-iàu sī gōa-lô kap gōa-lâi sim-pū.
+Kin-kù [[Ethnologue]], Oa̍t-lâm-gí tī sè-kài ê sú-iōng hoān-ûi pau-koat [[Australia]], [[Kampuchea]], [[Kha-ná-tah]], [[Tiong-kok]], [[Côte d'Ivoire]], [[Suomi]], [[Hoat-kok]], [[Tek-kok]], [[Lao-kok]], [[Martinique]], [[Hô-lân]], [[Sin Caledonia]], [[Norge]], [[Hui-li̍p-pin]], [[Senegal]], [[Thài-kok]], [[Liân-ha̍p Ông-kok]], [[Bí-kok]], [[Vanuatu]]. [[Tâi-oân]] mā ū kúi-ā-bān ê sú-iōng-chiá, chú-iàu sī gōa-lô kap gōa-lâi sim-pū.
 === Koaⁿ-hong tē-ūi ===
@@ Tē 19 chōa: / Tē 19 chōa: @@
 === Hong-giân ===
-Hong-giân chi-kan ē-tit sio-thong.  Chú-iàu ū 3 chióng:  [[Hà Nội]] (Pak Oa̍t-lâm-gí), [[Huế]] (Tiong Oa̍t-lâm-gí), [[Sài Gòn]] (Lâm Oa̍t-lâm-gí).  In ê siaⁿ-tiāu sió-khoá ū cheng-chha, Huế hong-giân te̍k-pia̍t bô kâng.  Pak Oa̍t-lâm-gí ê ''hỏi'' kap ''ngã'' ê tiāu pí lâm-pō· hong-giân khu-pia̍t khah bêng-hián.
+Hong-giân chi-kan ē-tit sio-thong. Chú-iàu ū 3 chióng: [[Hà Nội]] (Pak Oa̍t-lâm-gí), [[Huế]] (Tiong Oa̍t-lâm-gí), [[Sài Gòn]] (Lâm Oa̍t-lâm-gí). In ê siaⁿ-tiāu sió-khoá ū cheng-chha, Huế hong-giân te̍k-pia̍t bô kâng. Pak Oa̍t-lâm-gí ê ''hỏi'' kap ''ngã'' ê tiāu pí lâm-pō· hong-giân khu-pia̍t khah bêng-hián.
 Hiān-tāi ê phiau-chún-gí (hoat-im kap phèng-im) sī tòe Hà Nội ê tì-sek kai-chân ê khiuⁿ-kháu.
@@ Tē 28 chōa: / Tē 28 chōa: @@
 == Bûn-jī ==
-''Chú-iàu ê bûn-chiuⁿ:  [[Oa̍t-lâm iōng Latin-jī ê le̍k-sú]]''
+''Chú-iàu ê bûn-chiuⁿ: [[Oa̍t-lâm iōng Latin-jī ê le̍k-sú]]''
 Hiān-tāi Oa̍t-lâm-bûn sī [[lô-má-jī]] ê 1 chióng.
@@ Tē 62 chōa: / Tē 62 chōa: @@
 [[es:Idioma vietnamita]]
 [[eu:Vietnamera]]
+[[ext:Luenga vietnamita]]
 [[fa:زبان ویتنامی]]
 [[fi:Vietnamin kieli]]