"Chi̍p-bí-khu" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
刪去的內容 新增的內容
A-giâuthó-lūn | kòng-hiàn
~ Chhú-siau 84.231.242.141 ê siu-kái, kái tńg khì Chùn-hiàn siōng bóe ê siu-tēng-pún
~ robot Modifying: zh:集美区
Tē 70 chōa: Tē 70 chōa:
[[Category:Bân-lâm]]
[[Category:Bân-lâm]]


[[zh:集美]]
[[zh:集美]]

2006-nî 7-goe̍h 9-ji̍t (lé-pài) 03:55 ê siu-tēng-pún

Chi̍p-bí (集美), Tiong-kok Ē-mn̂g-chhī ê chi̍t-ê hêng-chèng-khu, sī Tiong-kok kok-lāi siāng chá sêng-li̍p ê Tâi-siong tâu-chu-khu, Ē-mn̂g keng-chè te̍k-khu ê tiōng-iàu sêng-ôan.

Ē-mn̂g-chhī Chi̍p-bí-khu

Tē-lí

Chi̍p-bí-khu ê cho̍at-tùi tē-lí chō-piautang-keng 117.57° ~ 118.04°, pak-úi 24.25° ~ 24.46°, tiàm-tī Ē-mn̂g-tó sai-pak pêng ê tāi-lio̍k, thong-kòe Ē-mn̂g tōa-kiô hām Ē-mn̂g-tó sio-chiap. Chi̍p-bí-khu ê tang-pak pêng sī Tâng-oaⁿ-khu, sai-pak pêng sī Chiang-chiu-chhī Tiô-thòa-kōan, sai-lâm hong-hiàng sī Hái-chhng-khu.

Chi̍p-khu chóng-bīn chhiau-kòe 270 k㎡, chóng jîn-kháu 28 bān gōa.

Hêng-chèng tan-ūi

Ha̍t-khu lāi lóng-chóng ū 4 ê hiuⁿ-tìn, 3 ê koe-tō pān-sū-chhù, 2 ê séng-kip lông-tiûⁿ kah 2 ê chhī-kip lông-tiûⁿ.

  • Kòan-kháu-tìn (灌口镇)
  • Āu-khoe-tìn (后溪镇)
  • Hēng-lîm-tìn (集美镇)
  • Hēng-lîm Koe-tō
  • Chi̍p-bí Koe-tō
  • Kiâu-eng Koe-tō (侨英街道)
  • Chhī Tē-jī Lông-tiûⁿ
  • Chhī Póaⁿ-thâu Lîm-tiûⁿ
  • Séng Thian-má Hôa-kiâu Lông-tiûⁿ
  • Séng Thian-má chéng-ti-tiûⁿ (省天马种猪场)

Keng-chè

1989 nî 5--go̍eh kah 1992 nî 12 go̍eh, Tiong-kok Kok-bū-īⁿ sian-āu phoe-chún sêng-li̍p Hēng-lîm Tâi-siong Tâu-chu-khu kah Chi̍p-bí Tâi-siong Tâu-chu-khu, hiáng-siū keng-chè te̍k-khu ê iu-hūi chèng-chhek, chhú-khì lâi chia tâu-chu heng-gia̍p ê kéng-gōa khì-gia̍p kah kong-si sī ná lâi ná chōe.

Keng-kòe cha̍p-gōa nî ê kiàn-siat khai-hoat, taⁿ Chi̍p-bí-khu ê lông-giap, kang-gia̍p kah ho̍k-bū-gia̍p lóng-chóng tit-tio̍h kài tōa ê thê-seng. Hiān-chú-sî í-keng tiàm ha̍t-khu lāi sêng-kong khai-hoat 5 ê kang-gia̍p ki-tōe, kàu kah 2002 nî, chôan-khu lóng-chóng ín-chìn gōa-chu hāng-bo̍k 610 ê, ha̍p-tâng lī-iōng gōa-chu 26.93 ek kho· Bí-kim, GDP chóng-gia̍h ta̍t-kàu 83.35 ek kho· Jîn-bîn-pē. Ē-sái kóng, chit-mái Chi̍p-bí-khu ê keng-chè kiat-kó·, í-keng si̍t-hiān kang-gia̍p chiàm chú-iàu tē-ūi, ki-pún hêng-sêng gōa-hiòng-hêng ê keng-chè kio̍k-sè.

Lú-iû chu-gôan

Chi̍p-bí sī Tiong-kok chhut-miâ ê kiâu-hiong, kòe-hoan ê hoan-kheh tháu-té tōa-tī Tang-lâm-a chit-kak-sì. 20 sè-kí tiong-kî tiàm Tâng-lâm-a kiâu-kài hoah-chúi ē kian-tàng, chhut-miâ ê Hôa-kiâu léng-siù Tân Kah-kiⁿ sian-siⁿ to̍h-sī ùi Chi̍p-bí kiâⁿ--chhut-khì ê. Hiān-chú-sî, tī Chi̍p-bí, ū chiâⁿ chōe lú-iû chu-gôan sī Tân Kah-kiⁿ sian-siⁿ kah i ê ka-cho̍k chhut-chîⁿ chiâⁿ--ê. Chi̍p-bí ê lú-iû kéng-tī chú-iàu ū:

  • Tân Kah-kiⁿ Kó·-ku (陈嘉庚故居)
  • Gô-hn̂g (鳌园)
  • Kui-lâi-tông (归来堂)
  • Lí-lîm-hn̂g (李林园)
  • Lêng-chûn-tî (龙舟池)
  • Kho̍k-hî-hn̂g (Ngo̍k-hû-hn̂g / 鳄鱼园)
  • Bān-pó-soaⁿ Koan-kong Kó-hn̂g (万宝山观光果园)
  • Chi̍p-bí Ha̍k-chhng (集美学村) kiàn-tiok-kûn

Chi̍p-bí ê lú-iû chu-gôan ki-pún-siōng sī hām chit-tah ko·-mn̂g-tok-chhī ê kiàn-tiok hong-keh pun bōe khui--ê. Chit-khóan chôan sè-kài koh chhōe bô tē-jī ê kián-tiok, chôan-pō· lóng-sī Tân Kah-kiⁿ sian-siⁿ bóan-liân ê sî-chūn chim-chiok siat-kè ê, te̍k-sek sī kā Bân-lâm kiàn-tiok gē-su̍t chhām Lâm-iûⁿ kiàn-tiok hong-keh chin-chiàⁿ súi-khùi ê kiat-ha̍p chò-hóe.

Tân Kah-kiⁿ sian-siⁿ ê hong-súi an tī Gô-hn̂g (鳌园) lāi-té, chéng-kô bōng-tē ê gōa-hêng sī mô·-hóng Tiong-kok bîn-kan thôan-soat tang-tiong ê sîn-kî tōng-bu̍t ngô· (鳌) só· lâi siat-kè. Múi chi̍t nî, àn gōa-kok a̍h-sī Tiong-kok kok só·-chāi lâi chham-koan ê iû-kheh lóng mā chhiau-kòe chiâⁿ-pah bān.

kàu-io̍k

Chi̍p-bí-khu sī Ē-mn̂g-chhī siōng tiōng-iàu ê bûn-kàu-khu. Chi̍p-bí Ha̍k-chhng (集美学村) chêng khai-sí pān-ha̍k kàu taⁿ í-keng ū 90 kúi tang ê le̍k-sú, tī hái-lāi-gōa ôan-á kài chhut-miâ. Tī chia, ùi iù-tī-hn̂g, sió-o̍h (sió-ha̍k), tiong-o̍h kàu tāi-ha̍k, hêng sêng ôan-siān koh chiau-chôan ê kàu-io̍k thé-hē. Kî-tiong Chi̍p-bí Tāi-ha̍k kah Hôa-kiâu Tāi-ha̍k (Ē-mn̂g hun-hāu) ûn-á tn̂g-kî ū teh chio-siu Tâi-ôan ê ha̍k-seng kah Tang-lâm-a ê Hôa-kiâu chú-tē.

Bûn-hòa

Tī kòe-khì Tiong-kok ê chiàn-cheng nî-tāi, Chi̍p-bí chit-ê só·-chāi sī chi̍t-ê chiâⁿ sán-chhiah koh iap-siap ê sió hî-chhoan, tn̂g-kî sio̍k-î Tâng-oaⁿ-kōan teh kóan-ha̍t, it-ti̍t kàu-kah Tiong-kok Kiōng-sán-tóngTāi-lio̍k kiàn-kok í-āu chiah chiâⁿ-chòe 1 ê to̍k-li̍p hêng-chèng-khu. Só·-í Chi̍p-bí ê bûn-hòa, gú-giân kah Tâng-oaⁿ ki-pún bô cheng-chha. Chhiáⁿ chham-khó Tâng-oaⁿ chit-phiⁿ bûn.

Gú-giân

Hì-khiok gē-su̍t

Jîn-bu̍t

Gōa-pō· liân-kiat