"Soàⁿ-lia̍p-thé" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng
~ 機器人 修改: az:Mitoxondri |
~ bot ka-thiam: ka:მიტოქონდრია; 細部更改 |
||
Tē 1 chōa: | Tē 1 chōa: | ||
[[image:Mitochondrie.svg|thumb|300px| |
[[image:Mitochondrie.svg|thumb|300px| |
||
Soàⁿ-lia̍p-thé ê kiat-kò͘: |
Soàⁿ-lia̍p-thé ê kiat-kò͘: |
||
<br/>1) [[Lāi-sè-pau-mo̍·h]] |
<br />1) [[Lāi-sè-pau-mo̍·h]] |
||
<br/>2) [[Goā-sè-pau-mo̍·h]] |
<br />2) [[Goā-sè-pau-mo̍·h]] |
||
<br/>3) [[Crista]] |
<br />3) [[Crista]] |
||
<br/>4) [[Matrix (seng-bu̍t-ha̍k)|Matrix]] |
<br />4) [[Matrix (seng-bu̍t-ha̍k)|Matrix]] |
||
]] |
]] |
||
[[Sè-pau seng-bu̍t-ha̍k]] só͘ kóng ê '''soàⁿ-lia̍p-thé''' (''mitochondrion'', [[Hi-lia̍p-gí]] ''mitos'' "soàⁿ"+ ''khondrion'' "lia̍p-á-mi̍h") sī [[chin-he̍k sè-pau]] lāi-bīn ê 1 chióng [[sió-khì-koan]] (''organelle''). |
[[Sè-pau seng-bu̍t-ha̍k]] só͘ kóng ê '''soàⁿ-lia̍p-thé''' (''mitochondrion'', [[Hi-lia̍p-gí]] ''mitos'' "soàⁿ"+ ''khondrion'' "lia̍p-á-mi̍h") sī [[chin-he̍k sè-pau]] lāi-bīn ê 1 chióng [[sió-khì-koan]] (''organelle''). Toā-hūn chin-he̍k sè-pau ū soàⁿ-lia̍p-thé. Soàⁿ-lia̍p-thé chhiâng-chāi hō͘ lâng biô-siá sī chhin-chhiūⁿ "sè-pau [[hoat-tiān-chhiúⁿ]]", in-ūi in chú-iàu ê kong-lêng sī iōng [[sng-sò·-hòa ê lîn-sng-hòa]] (''oxidative phosphorylation'') kā [[iú-ki]] mi̍h choán-pìⁿ-chiâⁿ lêng-goân (siu tī [[ATP]] lāi-té). 1-ê sè-pau it-poaⁿ ū pah-goā-kâi chì chheng-goā-kâi soàⁿ-lia̍p-thé, chiàm [[sè-pau-chit]] (''cytoplasm'') 25% ê ūi. Soàⁿ-lia̍p-thé ū ka-kī ê [[DNA]]. Kin-kù [[loē-kiōng-seng lí-lūn]] (''endosymbiotic theory'') ê thui-lí, in pún-chiâⁿ sī sè-pau í-goā ê to̍k-li̍p seng-bu̍t, āu--lâi chiah pìⁿ-chiâⁿ sió-khì-koan. |
||
{{phí}} |
{{phí}} |
||
Tē 41 chōa: | Tē 41 chōa: | ||
[[it:Mitocondrio]] |
[[it:Mitocondrio]] |
||
[[ja:ミトコンドリア]] |
[[ja:ミトコンドリア]] |
||
[[ka:მიტოქონდრია]] |
|||
[[ko:미토콘드리아]] |
[[ko:미토콘드리아]] |
||
[[la:Mitochondrium]] |
[[la:Mitochondrium]] |
2009-nî 11-goe̍h 26-ji̍t (pài-sì) 23:25 ê siu-tēng-pún
Sè-pau seng-bu̍t-ha̍k só͘ kóng ê soàⁿ-lia̍p-thé (mitochondrion, Hi-lia̍p-gí mitos "soàⁿ"+ khondrion "lia̍p-á-mi̍h") sī chin-he̍k sè-pau lāi-bīn ê 1 chióng sió-khì-koan (organelle). Toā-hūn chin-he̍k sè-pau ū soàⁿ-lia̍p-thé. Soàⁿ-lia̍p-thé chhiâng-chāi hō͘ lâng biô-siá sī chhin-chhiūⁿ "sè-pau hoat-tiān-chhiúⁿ", in-ūi in chú-iàu ê kong-lêng sī iōng sng-sò·-hòa ê lîn-sng-hòa (oxidative phosphorylation) kā iú-ki mi̍h choán-pìⁿ-chiâⁿ lêng-goân (siu tī ATP lāi-té). 1-ê sè-pau it-poaⁿ ū pah-goā-kâi chì chheng-goā-kâi soàⁿ-lia̍p-thé, chiàm sè-pau-chit (cytoplasm) 25% ê ūi. Soàⁿ-lia̍p-thé ū ka-kī ê DNA. Kin-kù loē-kiōng-seng lí-lūn (endosymbiotic theory) ê thui-lí, in pún-chiâⁿ sī sè-pau í-goā ê to̍k-li̍p seng-bu̍t, āu--lâi chiah pìⁿ-chiâⁿ sió-khì-koan.
Pún bûn-chiuⁿ sī chi̍t phiⁿ phí-á-kiáⁿ. Lí thang tàu khok-chhiong lâi pang-chō͘ Wikipedia. |