Tiong-iong Soaⁿ-me̍h

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
(Tùi Tiong-iong Soaⁿ-lêng choán--lâi)


Tâi-ôan lâm-pō· ê Tiong-iong-soaⁿ-lêng ūi-chhiⁿ siòng-phìⁿ. ( 1998-nî 11-go̍eh hip )

Tiong-iong-soaⁿ-lêngTâi-ôan 5 ê tōa soaⁿ-lêng lāi-té ê 1-ê, siōng-pak kàu tī Gî-lân-kōan ( 宜蘭縣 ) So·-ò ( 蘇澳 ) ê Tang-ò-niá ( 東澳嶺 ), siōng-lâm lâi kàu Tâi-ôan bóe-sau ê Gô-lôan-phīⁿ ( 鵝鑾鼻 ).

Tiong-iong-soaⁿ-lêng khêng-si̍t khah phian tī Tâi-ôan-tó ê tang-pêng, ùi pak kah lâm lóng-chóng ū 340-kong-lí hiah tn̂g, nā tang-sai khoah-bīn sī chha-put-to 80-kong-lí. Tī tó-sū téng-kôan ê kiâⁿ-hiòng sī pak-pak-tang kàu lâm-lâm-se. I mā sī Tâi-ôan siōng-tn̂g ê soaⁿ-lêng, ū "Tâi-ôan Khiàu-chit" ê thé-hō, mā in-ūi án-ne koh hō· lâng hō-chò Tiong-chit-soaⁿ-lêng ( Hôa-gí: 脊樑山脈 ).

It-poaⁿ kóng--ê Tiong-chit-soaⁿ-lênghia̍p-gī ê Tiong-iong-soaⁿ-lêng, nā kóng-gī ê Tiong-iong-soaⁿ-lêng, tō ài kā "Tiong-chit-soaⁿ-lêng", "Seh-soaⁿ-soaⁿ-lêng" ( Hôa-gí: 雪山山脈 ) kap "Gio̍k-san-soaⁿ-lêng" ( Hôa-gí: 玉山山脈 ) lóng sǹg-chāi-lāi, mā ū lâng kā kóng-gī ê Tiong-iong Soaⁿ-lêng kiò-chò "Tiong-iong Soaⁿ-tē" lâi khu-hun hia̍p-gī kah kóng-gī ê Tiong-iong Soaⁿ-lêng.

Tiong-iong-soaⁿ-lêng kā Tâi-ôan-tó hun-chò tang-pêng kap sai-pêng bô tùi-thin ê 2-pō·-hūn, tang-pêng khah-sè-ê, khah-khâm-khia̍t, sai-pêng khah-khoah, mā khah-pêⁿ-tháⁿ. Tiong-iong-soaⁿ-lêng oan-ná sī Tâi-ôan-tó ta̍k-ê chúi-hē ê pun-chúi.

Tiong-iong-soaⁿ-lêng ê kôan-soaⁿ sio-sòa, Tâi-ôan 100 soaⁿ-bú ( Hôa-gí: 台灣百岳 ) tō ū chiâⁿ-chē sī sio̍k-tī Tiong-iong-soaⁿ-lêng, pí-lūn-kóng: Siù-ko·-lôan-soaⁿ ( Hôa-gí: 秀姑巒山) (3825-kong-chhioh), Lâm-ô·-tōa-soaⁿ ( Hôa-gí: 南湖大山 ) (3742-kong-chhioh), Ha̍p-hoan-soaⁿ ( Hôa-gí: 合歡山) (3714-kong-chhioh), Tiong-iong-chiam-soaⁿ ( Hôa-gí: 中央尖山 ) (3705-kong-chhioh), Koan-soaⁿ ( Hôa-gí: 關山 ) (3668-kong-chhioh), Kî-lâi-chú-soaⁿ Pak-niá-thâu ( Hôa-gí: 奇萊主山北峰 ) (3607-kong-chhioh), Hiòng-iông-san ( Hôa-gí: 向陽山 ) (3602-kong-chhioh), Kî-lâi-chú-soaⁿ ( Hôa-gí: 奇萊主山 ) (3560-kong-chhioh), Sam-chha-san ( Hôa-gí: 三叉山 ) (3496-kong-chhioh), Tan-tāi-san ( Hôa-gí: 丹大山 ) (3325-kong-chhioh), Lêng-ko-san ( Hôa-gí: 能高山 ) (3262-kong-chhioh ).

Chiàu thóng-kè lâi khòaⁿ, Tiong-iong-soaⁿ-lêng lāi-té ê "Tâi-ôan 100 soaⁿ-bú" lóng-chóng ū 69-lia̍p, nā chhiau-kòe 3,000-kong-chhioh ê kôan-soaⁿ, mā ū 181-lia̍p, chit-ê sò·-jī sī " Tâi-ôan 5 ê tōa soaⁿ-lêng " lāi-té khiā-thâu-miâ--ê.