Congo Bîn-chú Kiōng-hô-kok

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Congo Bîn-chú Kiōng-hô-kok
République démocratique du Congo
Congo Bîn-chú Kiōng-hô-kok kî-á
kok-kî
Congo Bîn-chú Kiōng-hô-kok kok-hui
kok-hui
Chu-kù: Justice – Paix – Travail
"Kong-chèng, hô-pêng, lô-tōng"
Kok-koa: Debout Congolais
"Khí-lâi, Congo lâng"
Siú-to͘
kap siāng-tōa siâⁿ-chhī
Kinshasa
Koaⁿ-hong gí-giân Hoat-gí
Sêng-jīn ê kok-ka gí-giân Kikongo-gí, Lingala-gí, Swahili-gí, Luba-Kasai-gí
Chèng-hú tan-it-chè, poàn-chóng-thóng-chè, kiōng-hô-kok
• chóng-thóng
Félix Tshisekedi
• chóng-lí
Jean-Michel Sama Lukonde
• Goân-ló-īⁿ gī-tiúⁿ
Modeste Bahati Lukwebo
• Kok-bîn Gī-hoē gī-tiúⁿ
Christophe Mboso N'Kodia Pwanga
• Hiàn-hoat Hoat-īⁿ īⁿ-tiúⁿ
Dieudonné Kaluba Dibwa
Li̍p-hoat ki-kò͘ Kiōng-hô-kok Gī-hoē
Goân-ló-īⁿ
Kok-bîn Gī-hoē
Bīn-chek
• Lóng-chóng
2,345,409 km2 (905,567 sq mi) (tē 11 miâ)
• chúi-he̍k (%)
3.32
Jîn-kháu
• 2021 nî kó͘-kè
105,044,646 (tē 15 miâ)
• Bi̍t-tō͘
46.3/km2 (119.9/sq mi) (tē 181 miâ)
GDP (PPP) 2019 nî kó͘-kè
• Lóng-chóng
Increase$77.486 cha̍p-ek
• Pêng-kin
Increase$843
GDP (bêng-gī) 2019 nî kó͘-kè
• Lóng-chóng
Increase$46.117 cha̍p-ek
• Pêng-kin
Increase$501
Gini (2012 nî) Positive decrease 42.1
tiong
HDI (2019 nî) Increase 0.480
 · tē 175 miâ
Hoè-pè Congo franc (CDF)
Sî-khu UTC+1 ~ +2
Sî-kan keh-sek dd/mm/yyyy
Khui-chhia hong-hiòng
Tiān-oē khu-hō +243
ISO 3166 tāi-hō CD
Siōng-téng domain .cd

Congo Bîn-chú Kiōng-hô-KokHui-chiu tiong-pō͘, keh-piah ê Congo Kiōng-hô-kok sī lēng-gōa 1 kok. Kî-thaⁿ ê keh-piah kok pau-koah Tiong-hui Kiōng-hô-kok, Sudan, Uganda, Rwanda, Burundi, Tanzania, Zambia, Angola. Thàng Guinea-oan.

1960 nî tùi Pe̍k-ní-gī to̍k-li̍p. 1971 nî kàu 1997 nî kok-miâ kái chò Zaire, 1997 nî kái tńg chia miâ.

Le̍k-sú[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Kun-kù khó-kó͘ hoat-hiān, kin-á-ji̍t ê Congo Bîn-chú Kiōng-hô-kok (Congo BK) kok-lāi tī 80,000 nî-chêng chio̍h ū lâng khiā-khí. Bantu-lâng khó-lêng tī 5 sè-kí lâi kàu Hui-chiu Tiong-pō͘, liáu-āu koh hiòng lâm hoat-tián.

Pí-lī-sî-lâng tī 1870 nî-tāi kàu 1920 nî-tāi chiām-chiām khòng-ché liáu chit khu, i khai-sí ê léng-tō-chiá sī siū kok-ông Leopold 2-sè chàn-chō͘ thàm-hiám ê Henry Morton Stanley.

Siat si̍t-bîn-tē í-chêng ê Congo tang-pō͘ í-keng sī giâm-tiōng siū lia̍h lō͘-lē (slave raiding) oa̍h-tāng ê kiáu-jiáu, hit tong-sî keng-êng lō͘-lē bé-bē ê séng-lí-lâng chú-iàu sī A-lá-pek - Swahili lâng phì-jû Tippu Tip.

Gōa-pō͘ liân-kiat[siu-kái | kái goân-sí-bé]