Thó-lūn:Chìn-hòa
演化
[kái goân-sí-bé]
佇生物學，演化 (evolution)嘛是進化，是指遺傳子(gene)的對立遺傳子頻率(allele frequency)浮動，組成一个集團(population)經過幾若代了後，(人因)承續(heritability)來的特性(trait)佮祖先無仝樣，時間一下久，這个程序就會組成新的種，現此時全部的生物隴會得講是仝血統(common descent)，幾若億年的演化才造成這馬互相的精差，地球猶存在的抑(屈毛)種的生物遮爾濟，這款生物多樣性(biodiversity)的因由就是演化。
進化是前譯，今譯演化，演化並無一定是"進"，嘛有會使是"退"
Koan-hē "chìn-hòa" kap "ián-hòa"
[kái goân-sí-bé]Tiong-bûn ha̍k-kài bē-chió lâng chú-tiuⁿ "ián-hòa" chiah sī khah hó ê hoan-e̍k, in chú-iàu ê lí-iû sī kóng 進 ē chō-sêng lâng ngō͘-kái chhut "chìn-pō͘" ê ì-sù; chóng-sī góa kám-kak Eng-gí ê evolution hit jī pún-sin thong-sio̍k ê ì-sù mā sī koh ū "chìn-pō͘" ì-bī tī--leh. Kóng "chìn-hòa bô tāi-piáu chìn-pō͘" chit khoán lí-liām, sī kho-ha̍k-ka lēng-gōa koh ké-soeh--chhut-lâi-ê. Ē-tàng kóng "chìn-hòa" tian-tó khah ti̍t-chiap piáu-hiān evolution 字面上 ê ì-sù, nā "ián-hòa" sī te̍k-pia̍t koh ūi tio̍h 內含意義 siat-kè ê 過度翻譯. Lēng-gōa, kì-jiân ēng chìn-hòa tùi-èng evolution, a-ne "thè-hòa" chiō sī "chìn-hòa" ê chi̍t pō͘-hūn, m̄-sī tùi-li̍p--ê koan-liām. --Luuva (對話) 2017-nî 6-goe̍h 8-ji̍t (Pài 4) 07:51 (UTC)