Be̍k-piān

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...

Bi̍k-piān (hàn-gú: 墨辯) sóo tsí ê sī Bi̍k-tsú i-ê tsheh-lāi pián-tsiong ū King siōng (經上), King hā (經下), King-suat siōng (經說上), King-suat hā (經說下), Tāi-tshú (大取), Sió-tshú (小取) tsit la̍k phian ê bûn-hèn. Bi̍k-piān sī Bi̍k-king lô-tsik ê ki-pún lūn-tiám ê thui-lí tîng-sū hām ki-su̍t. In-uī King-suat (經說) sī-teh kái-sueh King (經) ê ì-sù hām pún-ì, sóo-í tuì Bi̍k-piān ê lāi-kong ki-pún-siōng ē-tàng kóng kan-na ū 4-ê pián-tsiong (篇章) niā-niā.

King-tê piáu-su̍t[siu-kái | kái goân-sí-bé]

King (經), tio̍h-sī Bi̍k-king ê ki-pún lūn-tiám; tīng-miâ hām uē-hun lô-tsik ê ki-tshóo lí-lūn, mā-sī lūn-tê ê ì-sù. King-suat (經說), sī teh kái-sueh King ê lāi-iông. Tāi-tshú (大取), iōng Bi̍k-ka ê piān-su̍t suat-bîng Kiam-ài ê tō-lí, tshú-iōng kah lūn-tsìng Bi̍k-ka ê tō-gī; í-tshú lâi lūn Tō (道), sóo-í hō-miâ kiò Tāi-tshú. Sió-tshú (小取), si-iōng King ê iàu-tsí, lâi kiàn-kòo suat-bîng King ê lāi-bûn, í-tshú khah tiōng-sī teh Su̍t tio̍h-sī hong-huat tíng-kuân, sóo-í hō-miâ Sió-tshú.

Phian-miâ tshuan-sū[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Teh "King siōng" (經上) ê lāi-bûn, ū 100-tiâu; Bi̍k-tsú tīng-miâ hām uē-hun lô-tsik ê ki-pún lí-lūn. Teh "King hā" (經下) ê lāi-bûn, ū 83-tiâu; Bi̍k-tsú suat-bîng piān-lūn ê hong-huat hām si̍t-tsè tshau-tsok ê ki-su̍t. Teh "King-suat siōng" (經說上) ê lāi-bûn, ū 100-tiâu; tsú-iàu teh kái-sueh hām suat-bîng "King siōng" (經上) ê tīng-miâ hām uē-hun lô-tsik ê ki-pún lí-lūn. Teh "King-suat hā" (經說下) ê lāi-bûn, ū 83-tiâu; tsú-iàu teh kái-sueh hām suat-bîng "King hā" (經下) ê piān-lūn ê hong-huat kah si̍t-tsè tshau-tsok ê ki-su̍t. Teh "Tāi-tshú" (大取) ê lāi-bûn, ū 26-tiâu; Bi̍k-tsú iōng piān-lūn ê hong-huat hām ki-su̍t; í-tshú lâi lūn-suat Bi̍k-ka in-ê "Kiam-ài" (兼愛) tsi lūn-lí. Teh "Sió-tshú" (小取) ê lāi-bûn, ū 8-tiâu; Bi̍k-tsú iōng King (經) ê iàu-tsí hām lūn-tiám; í-tshú lai tsìn-tsi̍t-pōo lūn-suat "piān-su̍t" (辯術) ê hong-huat hām ki-su̍t tsi tsióng-tsióng lūn-tiám.

Bi̍k-piān tsi su̍t[siu-kái | kái goân-sí-bé]

I-hā ê lô-tsik thui-lí sī ui Sió-tshù (小取) ê lūn-suat tit tshù-lāi--ê.

Sī jî jên[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Bi̍k-piān (2-tuan lūn thui-lí) 3-tuan lūn thui-lí (tīng-hā tsên-tê)
Pe̍h-bé (白馬) uî bé,
khiâ pe̍h-bé tsik khiâ-bé.
Bé ē-tàng khiâ,
pe̍h-bé uî bé,
khiâ pe̍h-bé tsik khiâ-bé.
Uî Khóng-khu (孔丘) uī-jîn,
Khóng-khu pit-iú sí.
Jîn pit-iú sí,
Khóng-khu uī-jîn,
Khóng-khu pit-iú sí.

Sī jî put-jên[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Bi̍k-piān (2-tuan lūn thui-lí) 3-tuan lūn thui-lí (tīng-hā tsên-tê)
Tiunn sam (張三) tē bí,
Tiunn Sam ài kî tē, hui ài kî bí iá.
Nā uî tshin, tsik ài tshin hui ài bí
tē ài kî tshin, tshiá kî tē bí,
Tiunn sam ài kî tē, hui ài kî bí iá.
Tshia (車) tsiá, bo̍k kòo tsi,
sîng tshia hui bo̍k iá.
Bo̍k hui tshia
tshia tsiá, bo̍k kòo tsi,
sîng tshia hui sîng bo̍k iá.

Put-sī jī jên[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Bi̍k-piān (2-tuan lūn thui-lí) 3-tuan lūn thui-lí (tīng-hā tsên-tê)
Gôo (吾) hó tho̍k-su,
gôo hui hó su
Tho̍k-su hui su,
gôo hó tho̍k-su
gôo hui hó su
Tshiá (且) tshut-mn̂g,
tshú hui tshut-mn̂g iá.
"Tshiá" tsiá hui kim-sî tsi sū
tshiá tshut-mn̂g,
tshú hui tshut-mn̂g iá.

It tsiu jī it put-tsiu[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Bi̍k-piān (2-tuan lūn thui-lí) 3-tuan lūn thui-lí (tīng-hā tsên-tê)'
Tsú (子) ài bân-jîn
tsú ài jîn
Ài bân-jîn jī uī ài jîn,
tsú ài bân-jîn
tsú ài jîn
Tshiá (且) tshut-mn̂g,
tshú hui tshut-mn̂g iá.
"Tshiá" tsiá hui kim-sî tsi sū
tshiá tshut-mn̂g,
tshú hui tshut-mn̂g iá.

It sī jī it hui-tsiá[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Bi̍k-piān (2-tuan lūn thui-lí) 3-tuan lūn thui-lí (tīng-hā tsên-tê)'
Tsú (子) ku u kok
tsú ku kok iá
Kok khó ku,
tsú ku u kok,
tsú ku kok iá.
Iú it ti̍k (宅) u kok
put iú kok
Iú ti̍k hui sī iú kok tsi kài
iú it ti̍k u kok
put-uî iú kok

Ên-sin ua̍t-tho̍k[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  • 井ノ口, 哲也 (1998), "「経」とその解説――戦国秦漢期における形成過程――", 中国出土資料研究 (2)  (Ji̍t-pún-gí)
  • 高田, 淳 (1963), "墨経の思想 : 経上・経説上について", 学習院大学文学部研究年報  国立国会図書館書誌ID:764856 (Ji̍t-pún-gí)
  • 高田, 淳 (1964), "墨経の思想 : 経下・経説下について", 東京女子大學論集  (Ji̍t-pún-gí)
  • 楊寛著、西嶋定生 監訳、高木智見 訳 (1995), "第二章四 墨子と墨経", 歴史激流 楊寛自伝 ある歴史学者の軌跡, 東京大学出版会, ISBN 978-4-13-023044-5  (Ji̍t-pún-gí)

Tsham-ua̍t[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Guā-pōo lên-ket[siu-kái | kái goân-sí-bé]