Pó͘-chí

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Tiong-kok Bîng-tāi kuan-guân Kang Siâu-tsong [en] ê siàu-siōng, i-ê ho̍k-sik hiong-tsiân ū nn̄g-tsiah sian-ho̍k ê póo-tsí, piáu-bîng i sī 1-phín bûn-kuan.
Nn̄g-ê Tik-kok kuan-guân huē-kiàn nn̄g-ê tshing-kok kuan-guân, 1902

Póo-tsí (hàn-gú: 補子, koh kiò-tsò Hiong-puè (胸背), kán-tshing Póo (補)), sī tsí Bîng-tāi í-ki̍p Tshing-kok, Tiâu-sián ông-tiâu, Ua̍t-lâm Lê-tiâu tsì Guán-tiâu, Liû-kiû kok kuan-guân ho̍k-tsong tíng-kuân, khiā tī hiong tsiân hām puē-āu ê hong-hîng tsong-sik. Bô kâng tíng-kip êkuan-guân póo-tsi ê tôo-àn iū-koh bô kāng-khuán; lî-tshiánn bûn-kuan hām bú-tsiòngê póo-tsí koh bô kāng-khuán. Bûn-kuan ê póo-tsí tôo-àn iōng hui-khîm, bú-tsiòng ê póo-tsí iōng bíng-siù. Siù kuan-ho̍k tíng-kuân ê póo-tsí, sī iōng-lâi sik-pia̍t kuan-guân tíng-kip ê tsi̍t-tsióng piau-sik. Póo-tsí suî-tio̍h kuan-tsit jî-lâ tsûn-tsāi; lî-tshiánn siu--tio̍h tiâu-tîng ê hiàn-tsè, bē-īng-eh tāi-liōng tsè-tsok. In-tshú ū ki̍k-ko ê kang-gē kè-ta̍t hām li̍k-sú kè-ta̍t. Jû-kim, póo-tsí í-king tsiânn-tsò tsi̍t-tsióng tin-kuì ê bûn-bu̍t tsông-phín. Póo-tsí khí-guân teh Tông-tāi Bú Tsiu (武周), sî-kiânn teh Bîng-tāi, Tshing-kok.

Li̍k-sú[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Póo-tsí khí-guân teh Bú Tsiu (武周), Bú Tsik-thian teh ho̍k-tsong sik-tshái ê ki-tshóo tíng-kuân teh kong-ho̍k ê hiong tsiân ka-í pah-hue tshì-siù; í-tshú ka-í sè-huà khu-hun kuan-guân phin-kai tíng-kip.

Kuan-ho̍k[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tshing-tāi tsong-sik ū póo-tsí ê kuan-ho̍k kiò-tsò "Póo-ho̍k" (補服). Tshing-kok kuan-ho̍k tiānn-tiānn khuànn-tio̍h ê sī tsi̍t-tsióng pí Pô (袍) té lî-tshiánn pí Kuà (褂) tn̂g ê Guā-thò (外套), hi̍k-tsiá kiò-tsò Guā-kuà (外褂), Póo-kuà (補褂). Bîng-tāi ê póo-tsí tsiân-āu tôo-àn sī it-tì ê; m̄-ko tshing-kok ê póo-tsí hun tsiân-āu nn̄g-puànn. Bîng-tāi ê póo-tsí it-puann teh 40 cm kiàn-hong tsó-iū; Tshing-kok tsik it-puann teh 30 cm tsó-iū.

Bîng-tāi póo-tsí[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  • Sù-ho̍k, ū Tsō Bóng (座蟒), Bóng (蟒), Hui Gû (飛魚), Tiò Giû (鬥牛), Kî Lîn (麒麟) tíng-tíng.
  • Tsiat-līng ìng-kíng póo-tsí, ū Hôo-lôo (葫蘆) (La̍h-gue̍h 24 tsè-tsàu tsì kuè-nî), Ting-kíng (燈景) (Siōng-guân), Ngóo-to̍k Gāi-hóo (五毒艾虎) (Tuan-ngóo, ngóo-gue̍h tshe 1 tsì 13), Tshiok-kiô (鵲橋) (Khit-khiáu tsiat), Iông-sing (陽生) (Tang-tsè), Kiok-hue (菊花) (Tiông-iông), Tshiu-tshian (鞦韆) (Tshing-bîng), Gio̍k-thòo (玉兔) tíng-tíng póo-tsí.
  • Siū-ho̍k senn-ji̍t póo-tsí.
  • Bûn-bú phín-ti̍t póo-tsí, Hong-hiàn kuan (風憲官) (tio̍h-sī kàm-tshat ê kuan-guân) iōng Hái-tsí (獬豸) póo, iōng-teh kuan siông-ho̍k (官常服).[1]

Phín-ti̍t tôo-àn[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Bîng-tāi kuan-guân póo-tsí tôo-àn[2]
Phín-kip Bûn-kuan Bú-tsiòng
Sian-ho̍k Sai[3]
Kím-ke
Khóng-tshiok Hóo
Ûn-gān
Pi̍k-hân [zh] Hîm
Lōo-si Piu
Hê-sì
(鸂鶒)
hông-lê [en] Sai-gû
Am-sûn Hái-bé
Tsa̍p-tsit Liān tshiok
Hong-hiàn kuan Hái-tsí
Tshing-kok kuan-guân póo-tsí tôo-àn
Phín-kip Bûn-kuan Bú-tsiòng
Sian-ho̍k Kî-lîn
Kím-ke Sai
Khóng-tshiok
Ûn-gān Hóo
Pi̍k-hân [zh] Hîm
Lōo-si Piu
Hê-sì
(鸂鶒)
Sai-gû
Am-sûn Sai-gû
Liān tshiok Hái-bé
Kî-thann Too gū-sú [zh] iōng Hái-tsí

Bîng-tshing sî-kî ê kuan-ho̍k teh tsiân kìm āu puē kok tuè iú tsi̍t-tè póo-tsí, kiò-tsò Póo-ho̍k (補服), mā kiò-tsò Póo-kuà (補褂). Póo-ho̍k pí Pô (袍) té, luī-sū Kuà (褂); koh pí Kuà khah tn̂g tsi̍t-kuá-á; i-ê tshiú-ńg tuan-pîng, tuì kim, sóo-í koh kiò-tsò Guā-kuà (外褂).[4]

Tô͘-siōng[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tsù-kái[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  1. 《夜航船》:文官补服:一二仙鹤与锦鸡,三四孔雀云雁飞,五品白鹇惟一样,六七鹭鸶鸂鶒宜,八九品官并杂职,鹌鹑练雀与黄鹂。风宪衙门专执法,特加獬豸迈伦夷。
  2. 《大明會典》卷之六十一
  3. "明代官服补子——狮 美国纽约大都會藝術博物館". Goân-pún bāng-ia̍h Pó-chûn tī 2020-01-08. 2013-12-16 khòaⁿ--ê. 
  4. 纨素 (2015-04-11). "明清各级官员补服、补子". goân-loē-iông tī 2015-07-14 hőng khó͘-pih. 2015-07-14 khòaⁿ--ê. 

Tsham-ua̍t[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Guā-pōo liân-kiat[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Wikimedia Commons téng ê siong-koan tóng-àn: Mandarin square