Lō͘-se-a Kek-bēng

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
(Tùi Russian Revolution choán--lâi)
tóng-àn:Russian Revolution of 1917.jpg

Lō͘-se-a Kek-bēng (Lō͘-se-a-bûn: Русская революция) sī 1917 nîLō͘-se-a hoat-seng ê hē-lia̍t kek-bēng ūn-tōng ê thóng-chheng. Chit pái kek-bēng chòe-āu ê kiat-kio̍k sī kā Lō͘-se-a Té-kok thui-hoan, khí-chō So͘-liân. Tī 1917 nî 3 goe̍h hoat-seng ê Jī-goe̍h Kek-bēng sú-tit Romanov Ông-tiâu pī thui-hoan, iû lîm-sî chèng-hú chiáng-khoân. Kāng chi̍t nî 11 goe̍h, koh hoat-seng Cha̍p-goe̍h Kek-bēng, sú-tit lîm-sî chèng-hú koh-chài pī thui-hoan, iû Bolshevik kiōng-sán chèng-hú chhú-tāi.

Sèng Peterburg po̍k-hoat ê Jī-goe̍h Kek-bēng (1917 nî 3 goe̍h) sī chi̍t tiûⁿ chū-jiân phó͘-ki̍p khok-sàn ê kek-bēng ūn-tōng. Lō͘-se-a Té-kok Gī-hōe tī hūn-loān tong-tiong chiáng-ak chèng-koân, sêng-li̍p Lō͘-se-a Lîm-sî Chèng-hú. Kok-ka kun-tūi jīm-ûi in bô-hoat-tō͘ ap-chè kek-bēng ê lōng-tiâu, lîm-sî chèng-hú tī Lō͘-se-a boa̍t-tāi Sa-hông Nikolai 2-sè thè-ūi liáu-āu, chèng-sek chhú-tit Lō͘-se-a ê chèng-khoân.

Pōe-kéng[siu-kái | kái goân-sí-bé]

1917 nî chhe, Lō͘-se-a ê kek-bēng sî-ki í-keng sêng-se̍k; i thè siā-hōe tòa-lâi liáu choán-piàn ê khè-ki, soah mā tòa-lâi liáu chiâⁿ tōa ê bī-ti. Sàn-chhiah ê chng-kha ki-bîn tī lông-gia̍p kap kang-gia̍p khoân-kéng tiong-kan óng-lâi ê chêng-hêng jú-lâi-jú pîn-hoân, sīm-chì soán-te̍k poaⁿ-chhù, tì-sú to͘-chhī lô-tōng-la̍t chhî-sio̍k chòng-tāi. Tiong-sán kai-kip ê pe̍h-niá chit-oân, seng-lí-lâng kap choan-gia̍p jîn-sū (pau-hâm āu-kî ê i-seng, lu̍t-su, kàu-su, kì-chiá, kang-têng-su téng-téng) tē-ūi tau̍h-tau̍h-á thê-seng. Tio̍h-sǹg sī kùi-cho̍k, mā pit-su tī chit-ê put-toān piàn-hòa ê keng-chè chè-tō͘ tiong chhōe chhut sin ê seng-chûn hong-sek. Tong-tāi lēng-gōa ū sin kai-kip heng-khí (pí-lūn bû-sán kai-kip kap chu-pún-ka), chia-ê kai-kip iū-koh chiàu sin-hūn tē-ūi ê bô-kāng ū chha-ī.

Lō͘-se-a ê siā-hōe kûn-thé ia̍h-sī siā-hōe pian-kài piàn kah jú-lâi-jú bô hó chheng-chhó͘ kài-tēng. M̄-nā cho̍k-kûn í kok-chióng hong-sek hun-lia̍t, in-ê tēng-kài mā in-ūi poaⁿ-sóa ê lông-bîn, lô-tōng tì-sek hūn-chú, sū-sin choan-ka téng lâi tau̍h-tau̍h-á bô͘-hô͘. Khok-tián ê siong-gia̍p bûn-hòa í-keng tì-sú lâng ê seng-oa̍h kái-piàn, tiông-kiàn liáu bu̍t-chit seng-oa̍h ê bīn-māu (kiàn-tio̍k, tiàm-bīn, kóng-kò, sî-cheng kap ki-hāi), pēng pôe-io̍k liáu sin ê bu̍t-chit io̍k-bōng.

Keng-chè kap siā-hōe piàn-chhian[siu-kái | kái goân-sí-bé]