"Tiān-hō" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng
無編輯摘要 |
|
(Mò̤ chă)
|
2020-nî 9-goe̍h 9-ji̍t (pài-saⁿ) 15:23 ê siu-tēng-pún
Tiān-hō | |
---|---|
Tiān-siang-ke̍k-chú (chi̍t siang chiàⁿ, hū tiám-tiān-hō) ê tiān-tiûⁿ. | |
Chia̍p-iōng hû-hō | |
SI tan-ūi | coulomb |
Kî-tha tan-ūi | |
iōng SI ki-pún tan-ūi | C = A s |
Sī-liōng-sèng? | sī |
Siú-hêng? | sī |
Liōng-kong | T I |
Tiān-hō (Hàn-jī: 電荷, Eng-gí: electric charge) sī bu̍t-chit ê chi̍t chióng bu̍t-lí sèng-chit, ū tiān-hō ê bu̍t-chit khǹg tī tiān-chû-tiûⁿ tiong ē kám-siū-tio̍h la̍t.
Kài-lūn
Tiān-sèng
Tiān-hō ū hun nn̄g chióng tiān-sèng: chiàⁿ-tiān-hō (Eng-gí: positive charge, hû-hō: ) kap hū-tiān-hō (Eng-gí: negative chargehû-hō: ). Tông-sèng tiān-hō ē hō͘-siong pâi-thek, í-sèng tiān-hō ē hō͘-siong khip-ín.
Tiān-liōng
Tiān-hō ê chē-chió tō sī tiān-hō-liōng ia̍h sī tiān-liōng. Chiàⁿ tiān-hō ê tiān-liōng tio̍h ài iōng chiàⁿ-sò͘ lâi sǹg, hū tiān-hō--ê tio̍h ài iōng hū-sò͘ lâi sǹg. Tiān-hō ê SI tan-ūi sī coulomb, kî-tha ê tan-ūi chhiáⁿ chham-khó tiān-hō ê tan-ūi. Tī sò͘-ha̍k-sek lāi-té, it-poaⁿ lóng sī iōng sió-siá ê Lô-má-jī lâi tāi-piáu tiān-hō ia̍h sī tiān-liōng.
Tiān-hō siú-hêng
Tiān-hō sī chi̍t ê siú-hêng-liōng: ko͘-li̍p hē-thóng ê chēng tiān-hō put-piàn. Che tō sī tiān-hō siú-hêng.
Ki-pún tiān-hō
Tiān-hō sī liōng-chú-hòa--ê. Che ì-sù sī kóng, ē-ēng-tit chū-iû chûn-chāi ê tiān-hō, i ê tiān-liōng it-tēng sī siōng chió tan-ūi ê chéng-sò͘ pōe. Chit ê siōng chió tan-ūi kiò-chò ki-pún tiān-hō, hû-hō sī , chha-put-to téng-î . Sui-jiân quark chit khoán lia̍p-chú bô hû-ha̍p liōng-chú-hòa, in ê tiān-liōng lóng sī ê pōe-sò͘, tān-sī in it-tēng ē kiat-ha̍p chò-hóe, chiâⁿ-chò tiān-liōng ûi ê chéng-sò͘ pōe ê lia̍p-chú.
Tiān-hō sī iû chhù-goân-chú lia̍p-chú só͘ chah--ê. It-poaⁿ bu̍t-chit ê chiàⁿ tiān-hō kap hū tiān-hō hun-pia̍t sī chit-chú kap tiān-chú só͘ chah--ê. Chit-chú ê tiān-liōng sī , tiān-chú ê tiān-liōng sī .
Kau-hō͘ chok-iōng
Tiān-hō ē thàu-kòe tiān-chû-tiûⁿ lâi kap pa̍t-ê tiān-hō ū kau-hō͘ chok-iōng, che tō sī tiān-chû-la̍t, mā sī sì chióng ki-pún-la̍t chi it. Tiān-chû-tiûⁿ pau-koa tiān-tiûⁿ kap chû-tiûⁿ. Kan-ta chēng-chí ê tiān-hō tō ē tī sì-chiu sán-seng tiān-tiûⁿ, teh tín-tāng ê tiān-hō chiah ē sán-seng chû-tiûⁿ. Tiān-liû ê pún-chit sī tiān-hō ê liû-tōng.
Tan-ūi
Tiān-hō ê SI tan-ūi sī coulomb (hû-hō: C), chit ê miâ lâi-chū Hoat-kok bu̍t-lí-ha̍k-ka Charles-Augustin de Coulomb. Coulomb sī chi̍t chióng ián-seng tan-ūi ē-tàng iōng koh-khah ki-pún ê tan-ūi lâi piáu-ta̍t. In-ūi tiān-hō ê liōng-kong sī tiān-liû tan-ūi sêng sî-kan tan-ūi, phì-lūn-kóng 1 coulomb = 1 ampere × 1 bió.
Tī bu̍t-lí kap hòa-ha̍k, ē iōng ki-pún tiān-hō chò tan-ūi. Tī tiān-hòa-ha̍k, ē iōng Faraday siông-sò͘ tāi-piáu chi̍t mole tiān-chú ê tiān-liōng. Tī tiān-ki kang-têng, ampere-tiám-cheng (Ah) chit ê tan-ūi mā tiāⁿ-tiāⁿ ū lâng teh iōng.
Pún bûn-chiuⁿ sī chi̍t phiⁿ phí-á-kiáⁿ. Lí thang tàu khok-chhiong lâi pang-chō͘ Wikipedia. |