Bo̍k-chheⁿ

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Bo̍k-chheⁿ ♃
Kúi-tō sèng-chit
Goân-kî J2000
Aphelion 816.62 million kilometres (5.4588 AU)
Kīn-ji̍t-tiám 740.52 million kilometres (4.9501 AU)
778.57 million kilometres (5.2044 AU)
Lî-sim-lu̍t 0.0489
  • 11.862 yr
  • 4,332.59 d
  • 10,475.8 Jovian solar days
398.88 d
13.07 kilometres per second (8.12 mi/s)
20.020°
Khi-pêng
100.464°
2023-Jan-21
273.867°
Known satellites 79 (Chia̍t-chí 2018 nî (2018-Missing required parameter 1=month!))
Bu̍t-lí sèn-chit
Pêng-kin poàn-kéng
69,911 kilometres (43,441 mi)
Chhiah-tō poàn-kéng
  • 71,492 kilometres (44,423 mi)
  • 11.209 Earths
Ke̍k-tē poàn-kéng
  • 66,854 kilometres (41,541 mi)
  • 10.517 Earths
Píⁿ-pêⁿ-lu̍t 0.06487
  • 6.1419×1010 square kilometres (2.3714×1010 sq mi)
  • 121.9 Earths
Thé-chek
  • 1.4313×1015 cubic kilometres (3.434×1014 cu mi)
  • 1,321 Earths
Chit-liōng
  • 1.8982×1027 kilograms (4.1848×1027 lb)
  • 317.8 Earths
  • 1/1047 Sun
Pêng-kin bi̍t-tō͘
1,326 kilograms per cubic metre (2,235 lb/cu yd)
24.79 metres per second squared (81.3 ft/s2)
2.528 g
0.2756±0.0006
59.5 kilometres per second (37.0 mi/s)
Hêng-chheⁿ chū-choán chiu-kî
9.925 hours (9 h 55 m 30 s)
Chhiah-tō chū-choán sok-tō͘
12.6 kilometres per second (7.8 mi/s; 45,000 km/h)
3.13° (to orbit)
Pak-ke̍k chhiah-keng
268.057°; 17h 52m 14s
Pak-ke̍k chhiah-hūi
64.495°
Hoán-siā-lu̍t 0.503 (Bond)
0.538 (geometric)
Piáu-bīn un-tō͘ siōng-kē pêng-kin siōng-koân
1 bar level 165 K (−108 °C)
0.1 bar 112 K (−161 °C)
−2.94 to −1.66
29.8" to 50.1"
Tāi-khì-khoan
Piáu-bīn ap-le̍k
20–200 kPa; 70 kPa
27 kilometres (17 mi)
Thé-chek cho͘-sêng

by volume:

89%±2.0% chúi-sò͘ (H
2
)
10%±2.0% helium (He)
0.3%±0.1% methane (CH
4
)
0.026%±0.004% a-mó͘-ní-á (NH
3
)
0.0028%±0.001% tiōng-chúi-sò͘-hòa chúi-sò͘ (HD)
0.0006%±0.0002% ethane (C
2
H
6
)
0.0004%±0.0004% chúi (H
2
O
)

Peng:

Bo̍k-chheⁿ (木星, Eng-gí: Jupiter) sī lán Thài-iông-hē siōng toā lia̍p ê he̍k-chheⁿ, ùi Ji̍t-thaû sǹg--chhut-lâi tē 5 lia̍p. Ū lâng kóng Thài-iông-hē tō-sī Ji̍t-thaû, Bo̍k-chheⁿ, kap chi̍t-koá ū--ê bô--ê iù-sap-á. Ū lâng khoàⁿ Bo̍k-chheⁿ ū chiâⁿ kiông ê tāng-le̍k-chéⁿ (gravity well), tō kā kiò-chò Thài-iông-hē ê khip-tîn-khì. Bo̍k-chheⁿ, Thó͘-chheⁿ, Thiⁿ-ông-chheⁿ, kap Hái-ông-chheⁿ chit 4 lia̍p khì-thé toā he̍k-chheⁿ (gas giant) ū-sî-chūn hông kiò-chò "Jovian he̍k-chheⁿ" (Jovian planet). Bo̍k-chheⁿ ê thian-bûn hû-hō.

Goā-pō͘ liân-kiat[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Wikimedia Commons téng ê siong-koan tóng-àn: Jupiter

Chham-khó[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  • Bagenal, F. & Dowling, T. E. & McKinnon, W. B. (Eds.). (2004). Jupiter: The planet, satellites, and magnetosphere. Cambridge: Cambridge University Press.
Thài-iông-hē
Chheⁿ: Ji̍t-thâu
He̍k-chheⁿ: Chúi-chheⁿ | Kim-chheⁿ | Tē-kiû | Hóe-chheⁿ | Bo̍k-chheⁿ | Thó͘-chheⁿ | Thian-ông-chheⁿ | Hái-ông-chheⁿ
É-he̍k-chheⁿ: Ceres | Mê-ông-chheⁿ | Haumea | Makemake | Eris
Sió-bu̍t-thé: Sió-he̍k-chheⁿ | Hái-ông-chheⁿ goā chheⁿ-thé | Tn̂g-boé-chheⁿ
Oē-chheⁿ: Goe̍h-niû | Hoé-chheⁿ ê | Bo̍k-chheⁿ ê | Thó͘-chheⁿ ê | Thian-ông-chheⁿ ê | Hái-ông-chheⁿ ê
Tīn: Sió-he̍k-chheⁿ-toà | Kuiper-toà | Sàn-loān îⁿ-poâⁿ | Oort-hûn
Chhiáⁿ chham-khó thian-bûn bu̍t-thé, thài-iông-hē ê chheⁿ-thé lia̍t-toaⁿ, chiàu poàⁿ-kèng pâi iah sī chiàu chit-liōng pâi