Hut-sò͘

Fluorine (Hôa-gí: 氟元素) sī só·-ū í-keng chāi-iáⁿ ê goân-sò· lāi-té siāng-ū oa̍h-sèng--ê, só·-í tī tāi-chū-jiân i lóng-sī í hut-hòa-bu̍t (fluoride) ê hêng-thāi chûn-chāi. Hut-khì (氟氣, F₂) ē chhim-se̍k po-lê kap chio̍h-eng, mā-ē tì-sú to-sò· ê kim-sio̍k sio--khí-lâi. Hut-khì kan-na ē-sái tû-chûn tiàm bó· chi̍t-chióng tông-gia̍t (銅鎳) ha̍p-kim chè-sêng ê iông-khì, sui-bóng i iah-sī ē kah chit-chióng ha̍p-kim choh-iōng, m̄-koh ē tī piáu-bīn hêng-sêng 1-têng pó-hō·-têng, hông-chí kim-sio̍k chìn-chi̍t-pō· koh sán-seng hoán-èng.

Hoà-ha̍p-bu̍t

Fluorine kóng-hoàn hun-pò· tī chū-jiân-kài, tē-khak ū 0.032% (320 ppm) sī i lâi cho·-sêng. Fluorine kah kim-sio̍k hêng-sêng hòa-ha̍p-bu̍t, chia-ê hut-hòa-bu̍t tāi-pō·-hūn ē iôⁿ tī chúi--nih, m̄-koh lī (鋁), iân (鉛), bí (鎂), kài (鈣) téng ê hut-hòa-bu̍t tio̍h sio̍k-î bē iôⁿ he̍k pháiⁿ iôⁿ î chúi.

Hut-chio̍h (fluorite) he̍k hut-hòa-kài (fluorspar, CaF₂) sī chú-iàu hâm fluorine ê khòng-bu̍t, kî-tiong fluorine tāi-iok chiàm 48.8%, ah peng-cheng-chio̍h he̍k hut-hòa-lī-ná (cryolite, Na₃AlF₆) sī khah-chió khòaⁿ--kìⁿ ê hâm-hut khòng-bu̍t, khiok-sī lī kang-gia̍p lāi-té pit-iàu ê goân-bu̍t-liāu.

Hut-lîn-hoe-chio̍h (fluorapatite, Ca₁₀[PO₄]F₂) sī lîn-sng-chio̍h ê chú-iàu sêng-hun, sī lîn-pûi ê goân-bu̍t-liāu, kî-tiong fluorine chiàm 3.8%.

In-ūi fluorine phó·-phiàn chûn-chāi tī tē-khak, tē-kiû siōng só·-ū hêng-sek ê chúi lóng-ū bô-kâng lông-tō· ê fluorine. Fluorine tī ím-iōng-chúi ê lông-tō·, tī Bí-kok sī khah-chió î 0.1 ppm kàu 16 ppm, tī Eng-kok sī khah-chió î 0.1 ppm kàu 5.8 ppm, ah tī Hui-chiu bó· chi̍t-kóa só·-chāi sīm-chì ē koân kàu 95 ppm. Tī hái-chúi--nih fluorine ê lông-tō· sī 0.8 ppm kàu 1.4 ppm.