跳至內容

Un-tài ú-lîm

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Un-tài ú-lîm

Un-tài ú-lîmchiam-hio̍h-chhiū (coniferous) a̍h-sī khoah-hio̍h-chhiū (broadleaf) ûi-chú ê sim-lîm, chhut-hiān tī tiong-kan hūi-tō·, chē hō·-chúi ê tē-tài. Un-tài ú-lîm ū kúi-hāng-á te̍k-sek hām kî-thaⁿ ê un-tài sim-lîm bô siâng:

  • Hō·-chúi liōng chē: siāng chió 1 tang lo̍h 2000 chì 3000 mm (siông-sè jōa chē khoàⁿ hūi-tō·). Hō·-chúi it-poaⁿ lâi chū kâm chē-ché chúi-hun ê hái-hong.
  • Oá-kīn tōa hái: un-tài ú-lîm i-lāi kīn hái-iûⁿ ê bu̍t-lí tiâu-kiāⁿ lâi tiâu-chéng, khip-siu bô kāng kùi-cheh ê un-tō· piàn-hòa, thang î-chhî un-hô ê khì-un. Siong-tùi tāi-lio̍k-hêng khì-hāu ê tē-khu lâi kóng, un-tài ú-lîm pí-kàu ū khah un-hô ê koâⁿ-thiⁿ, chheng-liâng ê jo̍ah-thiⁿ. Chin chē un-tài ú-lîm joa̍h-thiⁿ chhiâng-chāi tà-bông; tng joa̍h ê sî, ē-tàng pang-chān sim-lîm î-chhî khah kē ê un-tō· kiam pó-liû khah chē chúi-hun.
  • Khò soaⁿ: un-tài ú-lîm chhut-hiān tī soaⁿ-me̍h oá-kīn hái-hoāⁿ ê só·-chāi. Ǹg hái ê hit bīn soaⁿ-piah hō·-chúi te̍k-pia̍t chē.

Sui-bóng tē-kiû piáu-bīn ê un-tài sim-lîm iáu bē chió, un-tài ú-lîm choân sè-kài kan-taⁿ 7 ê tē-khu ū tè chhōe (hun-pō· tē-tô· Archived 2003-12-06 at the Wayback Machine.):

Un-tài ú-lîm ū-ê sī chiam-hio̍h-chhiū ûi-chú, mā ū khoah-hio̍h-chhiū ûi-chú--ê, he̍k-chiá sī 2 chióng thàu-lām. In chhut-hiān tī un-tài khoah-hio̍h hām lām-chéng sim-lîm í-ki̍p un-tài chiam-hio̍h sim-lîm chit 2 ê seng-thài-khu (Eng-gí: ecoregion).

Un-tài chiam-hio̍h ú-lîm pí jīn-hô kî-thaⁿ ê lio̍k-tē seng-thài hē-thóng chi-oān khah chē gia̍h ê seng-bu̍t-chit (Eng-gí: biomass). In ióng-chhī ê tōa-tōa-châng chhiū-bo̍k te̍k-pia̍t ū miâ-siaⁿ, bu̍t-chéng pau-koah: Giant sequoia (ha̍k-miâ: Sequoiadendron gigantea), Coast redwood (Sequoia sempervirens), Douglas-fir (Pseudotsuga menziesii), Sitka spruce (Picea sitchensis), Alerce (Fitzroya cupressoides) kap Kauri (Agathis australis).

Siong-koan ê bûn-chiuⁿ

[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Chham-khó chu-liāu

[siu-kái | kái goân-sí-bé]