Tiuⁿ Ài-lêng

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Tiunn Ài-lîng (1954, Siōng-hái).

Tiunn Ài-lîng(張愛玲; Eileen Chang; 1920/09/30-1995/09/08), pún-miâ Tiunn Ing(張煐), sī kīn-tāi siōng ū íng-hióng-li̍k ê Tiong-kok tsa-bóo bûn-ha̍k-ka.[1] I siōng tshut-miâ ê sī i sóo tsuān-siá ê sió-suat tsok-phín, in-uī i sing-tōng biô-siá tshut lâm-lú tsîng-kám ê hit khuán kín-tiunn khì-hun; in-tshú, i mā hōo lâng jīn-uî sī hit-tsūn Tiong-kok siōng kia̍t-tshut ê bûn-ha̍k tsok-ka. Tiunn Ài-lîng ê tsok-phín kah tong-sî 1940 nî-tāi kî-thann tsok-ka sóo tiōng-sī ê tiōng-tiám bô-kāng, i tsuan-bûn su-siá Siōng-hái kah Hiong-káng bîn-kan huat-sing ê sing-ua̍h tāi-tsì kah jîn-bu̍t, siong-tuì pa̍t-lâng lóng siá tsìng-tī kah tsiàn-tsing, uân-tsuân tián-hiān tshut tāi-piáu i ka-kī ê kò-jîn ti̍k-sik. Si-jîn tsham Lâm-ka-tsiu tāi-ha̍k ê kàu-siū Dominic Cheung phîng-lūn kóng: "Nā-sī bô Tiong-kok lāi-tsiàn, Tiunn Ài-lîng it-tīng ē the̍h Nobel tsióng."[1]

Sui-jiân Tiunn Ài-lîng ê it-sing tsin kong-tshái, m̄-koh i su-té-hā ê jîn-sing suah bô pîng-sūn. Tsuè-āu i in-uī sim-tsōng-pēnn huat-tsok kuè-sin, 74 huè.

Sing-pîng[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tsá-nî[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tiunn Ài-lîng tī Siōng-hái tshut-sì, lāu-pē Tiunn Tsì-gî(張志沂), lāu-bú N̂g Sòo-khiông(黃素瓊). 12 huè ê sî-tsūn (1922), i tsuân-ke puann-tshù Thian-tin; 1923 nî, in lāu-bú in-uī lāu-pē tshuā sè-î lâi lī-khui, lāu-pē āu-lâi koh piàn-tsò a-phiàn-sian. Tiunn Ài-lîng ê pē-bú tī 1930 nî lī-iân, i kah sió-tī Tiunn Tsú-tsīng(張子靜) lóng tuè in lāu-pē.

Kàu-io̍k[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tiunn Ài-lîng tsū 4 huè khai-sí siōng sió-ha̍k. Tû-liáu i ê bú-gí Huâ-gí, Ài-lîng mā ha̍k-si̍p kah hùn-liān i ka-kī ê Ing-gí lîng-li̍k. Sui-jiân kóng in tshù-lāi bô sìn-hōng Ki-tok-kàu, tān-sī i iáu sī khì St. Mary's Hall, Shanghai ko-lú siōng-khò, 1937 nî pit-gia̍p.[2]

1939 nî, Tiunn Ài-lîng tit-tio̍h tsióng-ha̍k-kim ê tsàn-tsōo, ū ki-huē ē-sái tsiân-óng London tāi-ha̍k tsiū-ha̍k. Iáu-m̄-koh, in-uī Tiong Ji̍t tsiàn-tsing po̍k-huat, i kuat-tīng lâu tī Hiong-káng tāi-ha̍k tsìn-siu bûn-ha̍k; in-tshú, i mā kah í-āu it-sing ê pîng-iú Fatima Mohideen(炎櫻) si̍k-sāi. 1941 nî, Hiong-káng hōo Ji̍t-pún tsiàm-niá, tāi-ha̍k tshun tsi̍t ha̍k-kî ê Ài-lîng phah-sǹg tńg-khì Tiong-kok. Guân-pún Ài-lîng beh tī Saint John's tāi-ha̍k tsìn-siu si̍k-sū, tān-sī i āu-lâi in-uī king-tsè ê būn-tê lâi suán-ti̍k hòng-khì.[3]

Kang-tsok[siu-kái | kái goân-sí-bé]

10 huè ê sî-tsūn, in lāu-bú tiông-sin kā i hō-tsò Ài-lîng, huan-i̍k tsò Eileen, uī tsìn-ji̍p Ing-gí tsiū-ha̍k tsò tsún-pī. Ko-lú sî-kî, i gián-tho̍k Hông-lâu-bōng, āu-lâi íng-hióng i ê tshòng-tsok. Hit tong-sî, i sóo siá ê ha̍k-hāu khan-bu̍t tō í-king tián-hiān tshut i tī bûn-ha̍k kah tshòng-tsok siōng ê ti̍k-sû tsâi-huâ. Suà-lo̍h-khì ê kuí-nā tang, 12 huè tō uân-sîng tē-it phinn sió-suat.[4]

1943 nî, Tiunn Ài-lîng tī pa̍t-lâng ê siāu-kài tsi hā, khì pian-tsi̍p Tsiu Sóo-kuan(周瘦鵑) hia siōng-pan. I liâm-mi huat-piáu kuí-nā phinn tsok-phín. Tī Tsiu Sóo-kuan ê pang-tsōo tsi hā, Ài-lîng sîng-uî Siōng-hái tē-hng siōng tshut-miâ ê sin tsok-ka. Suà-lo̍h-khì ê 2 nî, I uân-sîng i siōng ū miâ-siann ê Khing-sîng-tsi-luān(傾城之戀) kah Kim-só-kì(金鎖記). Tse hōo lâng kóng sī tshiau-kuè nî-huè ê tsok-phín.

Hun-in[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tiunn Ài-lîng kah in ang Ôo Lân-sîng(胡蘭成) tī 1943 nî tē-it kái kìnn-bīn, hit tong-sî ê Ài-lîng tsiah 23 huè, tuì-hong 37. Keh-tńg-tang, nn̄g lâng su-hā kiat-hun, Fatima Mohideen sī uî-it ê tsham-ú-tsiá. Sui-jiân āu-lâi in ang tuì i put-tiong, Ài-lîng iu-guân bô huán-puē.

Sí-bông[siu-kái | kái goân-sí-bé]

1995 nî 9 gue̍h 8 hō, Tiunn Ài-lîng hōo tshù-tsú huat-hiān sí tī-leh kong-gū lāi-té. I ê sí tsuè-āu khak-tīng sī sim-tsōng-pēnn. Àn-tsiàu i ê ǹg-bāng, i bô kí-hîng kong-khai ê lo̍h-tsòng gî-sik, hué-tsòng liáu-āu tō kā kut-hu sik-hòng ji̍p Thài-pîng-iûnn. Tiunn Ài-lîng tsiong uî-sán lóng-tsóng kau hōo tī Hiong-káng ê Sòng Kî(宋淇) kah in bóo Khòng Bûn-bí(鄺文美), tān-sī in āu-lâi mā kuè-sin ah. Iû Sòng Kî kah Khòng Bûn-bí ê tsa-bóo-kiánn Elaine kah kiánn Roland kè-sîng. Tiunn Ài-lîng ê sió-tī Tiunn Tsú-tsīng sí tī 1997 nî, i kah in sió-tī lóng bô tsú-lú.

Tù-tsok[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tiunn Ài-lîng (1946, Un-tsiu).
  • Khing-sîng-tsi-luān (傾城之戀)
  • Kim-só-kì (金鎖記)
  • Sik, kài (色,戒)
  • Naked Earth (赤地之戀)
  • Iang-kua (秧歌)
  • Uàn-lú (怨女)
  • Liû-giân (流言)
  • Hong-só (封鎖)
  • Ba̍k-nī-hiong-phiàn (茉莉香片)

Pī-tsù[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  1. 1.0 1.1 (Eng-gí) "Eileen Chang, 74, Chinese Writer Revered Outside the Mainland". New York Times. September 13, 1995. 6 September 2013 khòaⁿ--ê. 
  2. (Hàn-gí) "张爱玲母校只剩“断壁残垣”居民要求保护(图)". xinmin.cn. April 24, 2009. Retrieved June 10, 2010.
  3. (Eng-gí) "Eileen Chang’s biography". Shenzhen Daily. November 20, 2007. Retrieved June 27, 2010.
  4. (Eng-gí) Chang, Eileen; Kingsbury, Karen (2007). Love in a Fallen City (New York Review Books Classics). New York Review Books Classics. p. 320. ISBN 1-59017-178-0.