Dwight D. Eisenhower

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Dwight D. Eisenhower
Tē 34 jīm Bí-kok chóng-thóng
Jīm-kî
1953 nî 1 goe̍h 20 ji̍t – 1961 nî 1 goe̍h 20 ji̍t
Hù chóng-thóng Richard Nixon
Chêng-jīm Harry S. Truman
Kè-jīm John F. Kennedy
Kò-jîn chu-sìn
Chhut-sì 1890 nî 10 goe̍h 14 ji̍t(1890-10-14)
 Bí-kok Texas Denison
Kòe-sin 1969 nî 3 goe̍h 28 ji̍t (78 hòe)
 Bí-kok Washington, D.C.
Chèng-tóng Kiōng-hô Tóng
Chhiam-miâ

Dwight David "Ike" Eisenhower (1890 nî 10 goe̍h 14 ji̍t – 1969 nî 3 goe̍h 28 ji̍t) sī Bí-kok tē-34-ê chóng-thóng, jīm-kî sī tē-42 chham tē-43-kài, 1953 nî 1 goe̍h 20 ji̍t chiūⁿ-jīm, 1961 nî 1 goe̍h 20 ji̍t sià-jīm.

Chhut-sin[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Eisenhower sī Tek-kok-hē ka-têng chhut-sin, in ê goân sèⁿ sī siá chò Eisenhauer. Eisenhauer ka-cho̍k sī tī 1741 nî tùi Tek-kok ê Karlsbrunn î-bîn khí Pak Bí-chiu, chi̍t khai-sí sī tòa tī Pennsylvania chiu ê York, in só͘ sio̍k ê kûn-thé kiò Pennsylvania Tek-ì-chì-lâng (Pennsilfaanisch Deitsch), āu-lâi tī 1880 nî-tāi sóa khì Kansas. Eisenhower ê chó͘-sian sī chò-si̍t-lâng, kiò Hans Nikolaus Eisenhauer, Hans ê cheng-sun (tē 4-tāi kiáⁿ) sī David Jacob Eisenhower, i sī Dwight ê lāu-pē. Dwight lāu-bú Ida Elizabeth mā sī Tek-kok-hē, sī Virgina chhut-sì, āu-lâi î-bîn khì Kansas. David kap Ida tī 1885 nî kiat-hun,

Eisenhower tī 1890 nî 10 goe̍h 14 ùi Texas ê Denison chhut-sì, i sī chhù-lāi tē-saⁿ. Lóng-chóng 7-ê cha-po͘ gín-á, lóng ū "Ike" ê sió-miâ, phì-jû Dwight chiū sī "Little Ike". "Ike" siōng-bóe piàn Dwight tōa-hàn liáu-āu phón-phiàn hong kiò ê miâ-hō.

1892 nî, Eisenhower chi̍t ke poaⁿ khì Kansas ê Abilene, chia sī Eisenhower kò-jîn kám-kak ê kò͘-hiong.[1]

In-ūi lāu-bú ū chin chē le̍k-sú chheh, Eisenhower sè-hàn chiū tùi kun-sū le̍k-sú ū liáu hèng-chhù. Bú-chhin hoán-tùi chiàn-cheng, tùi Eisenhower koat-tēng ji̍p-khì West Point kun-hāu bô hoaⁿ-hí, chóng-sī mā bô ka chó͘-tòng.[2]

1909 nî, Eisenhower tùi Abilene Ko-tiong (Abilene High School) chut-gia̍p. I kap i-ê hiaⁿ-ko Edgar kóng hó hǒ͘-siōng chi-oân só͘-hùi. Edgar seng khì thak tāi-ha̍k, Dwight chiū seng chia̍h thâu-lō͘. M̄-koh āu-lâi siū pêng-iú kó͘-bú siūⁿ-beh pò-miâ Hái-kun Ha̍k-īⁿ, chóng-sī nî-hòe chhiau-kòe hān-chè. I bóe-āu tī 1911 nî ka-ji̍p West Point.

1915 nî, Eisenhower tùi West Point chut-gia̍p, in kui-ê ha̍k-ki̍p 59 lâng āu-lâi lóng chò chiong-kun.

Texas ê sî-chūn, Eisenhower kap Iowa lâng Mamie Geneva Doud loân-ài, koh tī 1916 nî kiat-hun. In seⁿ liáu nn̄g-ê kiáⁿ, Doud Dwight tī 1917 nî chhut-sì, m̄-koh soah tī 1921 nî phòaⁿ-pēⁿ kòe-sin. Tē-jî ê kiáⁿ sī 1922 nî chhut-sì ê John Sheldon Doud, āu-lâi mā chò kun-koaⁿ

It-chhù Tāi-chiàn[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Tùi kun-hāu chut-gia̍p liáu-āu, siàu-ùi (Second lieutenant) Eisenhower tī Texas kap Georgia ho̍k-bū. Bí-kok chham-ka It-chhù Tāi-chiàn ê sî, koh hong phài khì Kansas. 1918 nî, choán khí Maryland.

Jī-chhù Tāi-chiàn[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Ji̍t-pún Kong-ke̍k Pearl Harbor liáu-āu, Eisenhower hong phià khì Washington chò chham-bô͘ (General Staff) it-ti̍t kàu 1942 nî 6 goe̍h. Tī hia, i ê khang-khòe sī kè-ōe tùi Ji̍t-pún kap Tek-kok ê chiàn-cheng kui-ōe.

1944 nî 12 goe̍h 20, Eisenhower hong seng chò Lio̍k-kun Goân-sòe (General of the Army).

Sìn-gióng[siu-kái | kái goân-sí-bé]

1953 nî, Eisenhower ùi Tiúⁿ-ló Kàu-hōe siū sé-lé.

Chham-khó[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  1. Barnett, Lincoln (1942-11-09). "General "Ike" Eisenhower". Life. p. 112. 2015-08-29 khòaⁿ--ê. 
  2. D'Este, Carlo (2002). Eisenhower: A Soldier's Life, p. 58.