Hok-kiàn-séng

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...


Pún bûn-chiuⁿ sī koan-hē Tiong-hoâ Jîn-bîn Kiōng-hô-kok ê Hok-kiàn-séng. Chhōe Tiong-hoâ Bîn-kok kāng-miâ ê séng, khòaⁿ Hok-kiàn-séng (Tiong-hoâ Bîn-kok).
Hok-kiàn-séng
福建省
—  Séng  —
Goân-bûn choán-siá
 - Hàn-jī 福建省 (Hok-kiàn-séng)
 - Kán-chheng 闽 (Bân)
 -  
Hok-kiàn-séng ê só͘-chāi. ê uī-tì
Hok-kiàn-séng ê só͘-chāi. ê uī-tì
Hok-kiàn-séng ê só͘-chāi.
Keng-hūi-tō͘: 25°54′N 118°18′E / 25.9°N 118.3°E / 25.9; 118.3
Siú-hú
(kap siāng-toā siâⁿ-chhī)
Hok-chiu-chhī
Hêng-chèng khu-he̍k 9 ê tē-kip, 85[1] ê koān-kip, 1107[1] ê hiong-kip
Chèng-hú
 - Séng-úi Su-kì Iû Khoân
 - Séng-tiúⁿ Û Úi-kok
Bīn-chek [2]
 - Lóng-chóng 121,400 km2
Jîn-kháu (2011)[3]
 - Lóng-chóng 36,894,216 lâng
 - Bi̍t-tō͘ 303.9/km2
Jîn-kháu thóng-kè
 - Bîn-cho̍k kò͘-sêng Hàn-cho̍k – 98%
Siâ-cho̍k – 1%
Hoê-cho̍k – 0.3%
 - Giân-gú ia̍h hong-giân Bân-gí (pau-hâm Bân-lâm-gí, Bân-tang-gí, Phô͘-sian-gí, Bân-tiong-gí kap Bân-pak-gí), Kheh-ka-gí, Phó͘-thong-oē
GDP (2016) CNY 2.85 trillion
USD 429 billion[4] (tē 11 miâ)
 • múi lâng CNY 74,288
USD 11,187 (tē 7 miâ)
 • cheng-tióng
HDI (2014) 0.807[5] (ko) (tē 11 miâ)
Bāng-chām www.fujian.gov.cn

Hok-kiàn-séng (hàn-jī: 福建省), kán-chheng Bân (閩), sī Tiong-kok tang-lâm iân-hái ê chi̍t ê séng. Séng-hōe siat tī Hok-chiu. Tang-sai tn̂g-tō͘ tāi-iok 480 kong-lí, lâm-pak 530 kong-lí, thó͘-tē 12.4-bān pêng-hong kong-lí. Tang-pak-pêng chham Chiat-kang-séng sio-óa, sai-pêng kap sai-pak chham Kang-sai-séng sio-óa, sai-lâm-pêng sī Kńg-tang-séng. Tang-pêng sī Tâi-oân Hái-kiap, tùi-hōaⁿ sī Tâi-oân. Hok-kiàn ē-kha pun chò 1 ê hù-séng-kip-chhī, 8 ê tē-kip-chhī kap 1 ê si̍t-giām-khu.

Hok-kiàn ê tē-lí te̍k-tiám sī óa-soaⁿ koh óa-hái. Hok-kiàn ū chē-chē lia̍p soaⁿ, choân-séng soaⁿ-tē kap soaⁿ-lūn biān-chek chiàm choân-séng thó͘-tē ê 90%. Hok-kiàn choân-séng ū 62.96% sī chhiū-nâ, sī Tiong-kok kok-lāi tē-it. Hok-kiàn ê hái-hōaⁿ-osàⁿ tn̂g-tō͘ sī Tiong-kok kok-lāi tē-jī, hái-hōaⁿ oan-oat, koh ū chē-chē tó-sū. Jī-chhiáⁿ, in-ūi Hok-kiàn ūi-tī Tang-hái kap Lâm-hái ê kau-thong iàu-chhiong, tī le̍k-sú siōng sī Hái-siōng Si-tiû chi Lō͘ kap Tēⁿ Hô hā Se-iûⁿ ê khí-tiám, mā sī hái-siōng seng-lí óng-lâi ê chi̍p-sàn-tē; chham Tiong-kok ê kî-thaⁿ só͘-chāi bô-kāng, Hok-kiàn iân-hái ê Bân-lâng tē-khu sī hái-iûⁿ bûn-bêng, ah lāi-lio̍k ê Kheh-lâng tē-khu sī lông-gia̍p bûn-bêng.

Hok-kiàn ê keng-chè pâi Tiong-kok kok-lāi tē-10; sī Tiong-kok keng-chè hoat-tián liáu siāng kín ê séng-hūn chi it. 2014 nî 12 goe̍h 12, Kok-bū-īⁿ koat-tēng beh siat-li̍p Tiong-kok (Hok-kiàn) Chū-iû Bō͘-e̍k Chhì-giām-khu (Hok-chiu chiàm 31.26 m2, Pêng-thâm chiàm 43 m2, Ē-mn̂g chiam 43.78 m2). Hok-kiàn koan-kong chu-goân hong-hù, ū Bú-î-soaⁿ, Kó͘-lōng-sū, Chheng-goân-soaⁿ, Thài-bó͘-soaⁿ téng chū-jiân kong-kéng kap thó͘-lâu, An-pêng-kiô kap Sam-hong Chhit-hāng téng jîn-bûn kéng-koan.

Hok-kiàn ê bîn-cho̍k ho̍k-cha̍p, Hàn-cho̍k lóng-chóng chiàm 97.84%, m̄-koh ē-tàng pun chò Bân-lâng kap Kheh-lâng 2 ê tōa kûn-thé, Bâng-lâng ē-khá koh thang pun chò Bân-pak-lâng, Hok-chiu-lâng, Heng-hòa-lâng kap Bân-lâm-lâng. Chió-sò͘ bîn-cho̍k chú-iàu sī Siâ-cho̍k, chiàm chóng jîn-kháu ê 1%; lēng-gōa koh ū chi̍t-kóa Hôe-cho̍k kap Boán-chiu-cho̍k.

Hō-miâ[siu-kái | kái goân-sí-bé]

"Hok-kiàn" chit-ê miâ sī tī Tn̂g-tiâu chiah chhut-hiān—ê. "Bân" ê iōng-hoat siāng chá tī San-hái-keng lāi-bīn kóng tio̍h: "Bân chāi hái tiong" (閩在海中). Soat-bûn Kái-jī siá kóng: "Bân tong-lâm Oa̍t siâ-chéng" (閩東南越蛇種), tēng-gī "Bân" sī chông-pài chôa ê chéng-cho̍k. Kó͘-chá Hok-kiàn mā kiò chò Chhit-bân (七閩) kap Pat-bân (八閩). Chhit-bân sī kó͘-chá 7 ê chéng-cho̍k. Pat-bân sī Song-tiâu ê Hok-kiàn-lō͘ ē-kha pun chò Hok-chiu, Kiàn-chiu, Choân-chiu, Chiang-chiu, Theng-chiu, Lâm-kiàm-chiu, Siō-bú-kun kap Heng-hòa-kun 8 ê hêng-chèng-khu.

Tē-lí[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Hok-kiàn-séng í-pak sī Chiat-kang-séng, í-lâm sī Kńg-tang-séng, í-sai sī Kang-sai-séng. Tang-hoāⁿ kòe Tâi-oân Hái-kiapTâi-oân.

Hêng-chèng-khu[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Hok-kiàn
Hok-kiàn

Hok-kiàn-séng hun-chò 9 ê tē-kip-chhī:

Jîn-kháu[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Kong-gôan 2001-nî té, Hok-kiàn chôan-séng (Kim-mn̂g, Má-chó· bô-sǹg chāi-lāi) chóng jîn-khàu sī 3440-bān lâng. Hiān-tāi Hok-kiàn siōng tōa ê hui-Hàn-cho̍k cho̍k-kûn sī " Sia " (畲).

Hok-kiàn ê Kheh-lâng khah oàⁿ kàu. In tòa ê só͘-chāi khah chē tī Bân-sai soaⁿ-khu. Tâi-oân ê Kheh-lâng pō͘-hūn ū chó͘-sian tùi Hok-kiàn lâi.

Bûn-hòa[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Gí-giân[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Hok-kiàn soaⁿ chē, kú-tn̂g í-lâi kau-thong bô lī-piān, tì-sú hong-giân chin to-goân-hòa. Tī thoân-thóng siā-hōe, khiā-ke hn̄g-kīn chha 10 km ê lâng tō khó-lêng hō͘-siong thiaⁿ bô tùi-hong ê bó-gí. Gí-giân-ha̍k-ka kā Hok-kiàn ê "Bân-gí" hun-chò 2 tōa lūi: Hái-kîⁿ Bân-gí (Hok-chiu, Phô͘-chhân, Bân-lâm) kap Soaⁿ-khu Bân-gí (Lâm-pêng, Sam-bêng).

Kiàn-tio̍k[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Hok-kiàn Kheh-lâng ê thô͘-lâu te̍k-pia̍t chhut-miâ.

Chong-kàu[siu-kái | kái goân-sí-bé]

Chham-khó[siu-kái | kái goân-sí-bé]

  1. 1.0 1.1 These are the official PRC numbers from 2009 Fujian Statistic Bureau. Quemoy is included as a county and Matsu as a township.
  2. "Doing Business in China - Survey". Ministry Of Commerce - People's Republic Of China. goân-loē-iông tī August 5, 2013 hőng khó͘-pih. 5 August 2013 khòaⁿ--ê.  Unknown parameter |df= ignored (help)
  3. "Communiqué of the National Bureau of Statistics of People's Republic of China on Major Figures of the 2010 Population Census [1] (No. 2)". National Bureau of Statistics of China. 29 April 2011. goân-loē-iông tī July 27, 2013 hőng khó͘-pih. 4 August 2013 khòaⁿ--ê.  Unknown parameter |df= ignored (help)
  4. "福建省2015年国民经济和社会发展统计公报". 中国统计信息网.  Retrieved April 6, 2016
  5. 《2013中国人类发展报告》 (PDF) (ēng Hôa-gí). United Nations Development Programme China. 2013. 2014-01-05 khòaⁿ--ê.