Germanium

Wikipedia (chū-iû ê pek-kho-choân-su) beh kā lí kóng...
Germanium,  32Ge
Grayish lustrous block with uneven cleaved surface
A 12 gram (2×3 cm) polycrystalline block of germanium with uneven cleaved surfaces
Ki-pún sèng-chit
Miâ, hû-hō germanium, Ge
Gōa-hêng grayish-white
Germanium tī chiu-kî-piáu lāi ê ūi-tì
Chúi-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Helium (hi-iú khì-thé)
Lithium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Beryllium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Phêng-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Thoàⁿ-sò͘ (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chek-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Sng-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Hut-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Ne-óng (hi-iú khì-thé)
Natrium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Magnesium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
A-lú-mih (pîn-kim-sio̍k)
Ke-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Lîn (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Liû-hông (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Iâm-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Argon (hi-iú khì-thé)
Kalium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Khā-lú-siúm (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Scandium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Titanium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Vanadium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chromium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Manganese (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thih (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cobalt (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nickel (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tâng (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
A-iân (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gallium (pîn-kim-sio̍k)
Germanium (lūi-kim-sio̍k)
Phi-sò͘ (lūi-kim-sio̍k)
Selenium (to-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Chhàu-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Krypton (hi-iú khì-thé)
Rubidium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Strontium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Yttrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Zirconium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Niobium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Molybdenum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Technetium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Ruthenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhodium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Palladium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Cadmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Indium (pîn-kim-sio̍k)
Siah (pîn-kim-sio̍k)
Antimony (lūi-kim-sio̍k)
Tellurium (lūi-kim-sio̍k)
Ak-sò͘ (siang-goân-chú hui-kim-sio̍k)
Xenon (hi-iú khì-thé)
Caesium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Barium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Lanthanum (lanthanum-hē)
Cerium (lanthanum-hē)
Praseodymium (lanthanum-hē)
Neodymium (lanthanum-hē)
Promethium (lanthanum-hē)
Samarium (lanthanum-hē)
Europium (lanthanum-hē)
Gadolinium (lanthanum-hē)
Terbium (lanthanum-hē)
Dysprosium (lanthanum-hē)
Holmium (lanthanum-hē)
Erbium (lanthanum-hē)
Thulium (lanthanum-hē)
Ytterbium (lanthanum-hē)
Lutetium (lanthanum-hē)
Hafnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Tantalum (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Wolfram (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Rhenium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Osmium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Iridium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Pe̍h-kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Kim (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Chúi-gîn (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Thallium (pîn-kim-sio̍k)
Iân (pîn-kim-sio̍k)
Bismuth (pîn-kim-sio̍k)
Polonium (pîn-kim-sio̍k)
Astatine (lūi-kim-sio̍k)
Radon (hi-iú khì-thé)
Francium (kiⁿ-kim-sio̍k)
Radium (kiⁿ-thó͘ kim-sio̍k)
Actinium (actinium-hē)
Thorium (actinium-hē)
Protactinium (actinium-hē)
Uranium (actinium-hē)
Neptunium (actinium-hē)
Plutonium (actinium-hē)
Americium (actinium-hē)
Curium (actinium-hē)
Berkelium (actinium-hē)
Californium (actinium-hē)
Einsteinium (actinium-hē)
Fermium (actinium-hē)
Mendelevium (actinium-hē)
Nobelium (actinium-hē)
Lawrencium (actinium-hē)
Rutherfordium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Dubnium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Seaborgium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Bohrium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Hassium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Meitnerium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Darmstadtium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Roentgenium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Copernicium (kòe-tō͘ kim-sio̍k)
Nihonium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Flerovium (pîn-kim-sio̍k)
Moscovium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Livermorium (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Tennessine (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Oganesson (hoà-ha̍k sèng-chit iáu boē hiáu)
Si

Ge

Sn
galliumgermaniumphi-sò͘
Goân-chú-hoan 32
Goân-chú-liōng (±) 72.630(8)[1]
Goân-sò͘ lūi-pia̍t   lūi-kim-sio̍k
Cho̍k, hun-khu 14 cho̍k, p khu
Chiu-kî tē 4 chiu-kî
Tiān-chú pâi-lia̍t [Ar] 3d10 4s2 4p2
per shell 2, 8, 18, 4
Bu̍t-lí sèng-chit
Siòng kò͘-thé
Iûⁿ-tiám 1211.40 K ​(938.25 °C, ​1720.85 °F)
Hut-tiám 3106 K ​(2833 °C, ​5131 °F)
Bi̍t-tō͘  (sek-un) 5.323 g·cm−3
5.60 g·cm−3
Iûⁿ-hoà-jia̍t 36.94 kJ·mol−1
Cheng-hoat-jia̍t 334 kJ·mol−1
Jia̍t-iông-liōng 23.222 J·mol−1·K−1
cheng-khì-ap
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
tī T (K) 1644 1814 2023 2287 2633 3104
Goân-chú sèng-chit
Sng-hòa-sò͘ 4, 3, 2, 1, 0, −1, −2, −3, −4 ​(an amphoteric oxide)
Tiān-hū-tō͘ Pauling scale: 2.01
Tiān-lī-lêng 1st: 762 kJ·mol−1
2nd: 1537.5 kJ·mol−1
3rd: 3302.1 kJ·mol−1
Goân-chú pòaⁿ-kèng empirical: 122 pm
Kiōng-kè pòaⁿ-kèng 122 pm
Van der Waals pòaⁿ-kèng 211 pm
Cha̍p-lio̍k
Chiⁿ-thé kò͘-chōdiamond cubic
Diamond cubic crystal structure for germanium
Siaⁿ-sok (sòe kùn-á) 5400 m·s−1 (at 20 °C)
Jia̍t-phòng-tiòng 6.0 µm·m−1·K−1
Jia̍t-thoân-tō-lu̍t 60.2 W·m−1·K−1
Tiān-chó͘-lu̍t 1 Ω·m (at 20 °C)
Lêng-phāng 0.67 eV (at 300 K)
Chû-sèng diamagnetic[2]
Young hē-sò͘ 103 GPa[3]
Shear hē-sò͘ 41 GPa[3]
Bulk hē-sò͘ 75 GPa[3]
Poisson pí 0.26[3]
Mohs ngē-tō͘ 6.0
CAS teng-kì pian-hō 7440-56-4
Le̍k-sú
Hō-miâ after Germany, homeland of the discoverer
Chhui-chhek Dmitri Mendeleev (1871)
Hoat-hiān Clemens Winkler (1886)
Chòe ún-tēng ê tông-ūi-sò͘
Chú bûn-chiong: germanium ê tông-ūi-sò͘
iso NA half-life DM DE (MeV) DP
68Ge syn 270.8 d ε 68Ga
70Ge 21.23% 70Ge is stable with 38 neutrons
71Ge syn 11.26 d ε 71Ga
72Ge 27.66% 72Ge is stable with 40 neutrons
73Ge 7.73% 73Ge is stable with 41 neutrons
74Ge 35.94% 74Ge is stable with 42 neutrons
76Ge 7.44% 1.78×1021 y ββ 2.039 76Se

Germanium sī chi̍t khoán hoà-ha̍k goân-sò͘, hû-hō sī Ge, goân-chú-hoan 32, sio̍k thòaⁿ-sò͘ cho̍k, sī kim-ku̍t, tēng-ngē ê lūi-kim-sio̍k, chham silicon ia̍h siah ū lūi-sū ê hoà-ha̍k sèng-chit. Germanium ê hoat-hiān-chiá sī Clemens Winkler, i hoat-hiān Germanium ê sèng-chit chham Dmitri Mendeleev chìn-chêng ū-chhek ê "ekasilicon" sio-siâng, jî-chhiáⁿ iōng i kok-ka ê miâ "german-" (Tek-kok) kā sin hoat-hiān ê goân-sò͘ hō miâ. Tī chū-jiân-kài, germanium tiāⁿ chhut-hiān tī iú-ki kim-sio̍k hòa-ha̍p-bu̍t lāi-bīn. Tī kang-gia̍p èng-iōng hong-bīn, sī chè-chō pòaⁿ-tō-thé ê gôan-liāu chi it.

Chham-khó[siu-kái | kái goân-sí-bé]